ICT-atelier 2:
Constructivisme
~ Blended leren
Gebruik van de slides (1)
Horizontaal: Verschillende thema's om jou op weg te helpen
Verticaal staan voorbeelden & verdieping: nu specifiek voor KLO!
Team Lerarenopleidng (MILO)
Voor info:
jo.tondeur@vub.be
bram.bruggeman@vub.be
Wie heeft de vooropdracht gemaakt?
Waarom niet?
Wat als jouw leerlingen...
Wat weet je over constructivisme?
Wie zijn de grondleggers?
https://padlet.com/lerarenopleiding/constructivisme
De voornaamste kenmerken op een rijtje
Piaget
Basis voor cognitief (individueel) constructivisme
Cognitieve structuren worden over de tijd heen verfijnd door processen van adaptatie
- assimilatie: nieuwe ervaringen worden geïntegreerd in bestaande kennis
- accommodatie: bestaande kennis wordt aangepast om beter aan te sluiten bij nieuwe informatie
Andere voorbeelden?
Handelingspsychologie
Leidende principes
- Handelingsprincipe: de mens is een actief en doelbewust handelend wezen
- Ontwikkelingsprincipe: ontwikkelen gebeurt in interactie met anderen - gemedieerd door taal
Lev Vygotsky
Kennis verwerft men in sociale interactie
Eerst ontwikkel je kennis in inter-individuele context (...) via een internalisatieproces wordt deze kennis dan intra-individueel
Door omgang binnen een bepaalde culturele context ontwikkelt men 'psychologische tools'
(voorbeelden: taal, spraak, gebaren, typische symbolen,
notatiesystemen (muziek, scheikunde,
fysica, getallen, ...), regels en afspraken)
Belangrijk concept:
Zone van naaste ontwikkeling
"... de afstand tussen het actuele ontwikkelingsniveau, waarbij de lerende zelfstandig problemen kan oplossen en het potentiële niveau waardoor het problemen kan oplossen met hulp van andere kinderen en/of een volwassene.”
Vygotsky beveelt aan om te werken in de zone van naaste ontwikkeling.
=> sociale contexten voorzien waarin lerenden samen met anderen uitdagingen aanpakken
Visie op praktijk van het leren
Geef gelegenheid om te ervaren, te manipuleren, uit te proberen in interactie met anderen (actie lerende zelf + rijke omgeving)
Laat lerende op basis van alledaagse kennis ('living knowledge') zelf betekenis geven
Ontwikkel op basis daarvan meer wetenschappelijke, rijkere concepten. Medieer daarbij: ondersteun het denken door 'scaffolding' (hints - vragen - stap voor stap uitdagingen)
Laat het geleerde gebruiken in nieuwe contexten in interactie met anderen (externaliseren)
Constructivisme
Een amalgaam van benaderingen en uitwerkingen
Belangrijk onderscheid:
Sociaal constructivisme
(bouwt voort op Vygotsky)
- kennis = sociaal construct
- betekenis geven in interactie met anderen
Individueel constructivisme
- accent op individuele kennisconstructie
- proces van assimilatie en accommodatie
8 kenmerken van constructivistische leeromgevingen
( Jonassen)
Welke komen aan bod in jouw ideale les?
Kernideeën en uitgangspunten
Kennis kan niet worden overgedragen. Ervaringen en reflectie daarop zijn de basis voor leren.
Kennis is contextgebonden, gesitueerd in de omgeving waar het wordt geleerd. (Transferprobleem)
In authentieke leeromgevingen ervaren leerlingen het leren als meer zinvol
Kennis ontwikkelt zich en verandert. Dit gebeurt door het uitwisselen van perspectieven. (Samenwerkend leren centraal in sociaal constructivisme)
Eigen activiteit en zelfregulering is belangrijk
Rol leraar: ontwerper leeromgevingen - coach aan de zijlijn
Misverstanden over sociaal-constructivisme
- Leraren mogen geen uitleg meer geven
- Leerlingen moeten alles zelf uitzoeken
- Zelf ervaren en ontdekken is gepast voor alle soorten kennis
- Studenten bepalen zelf wat ze willen leren
- Kennis is minder belangrijk dan weten hoe je kennis moet vinden en minder belangrijk dan vaardigheden
Eerst een voorbeeldje ...
Een tweede voorbeeld
Een een laatste voorbeeld
Link met Blended Learning?
Blended Learning!
Wat en waarom?
Blended learning: wat?!
Face-to-face
Online
Blended
De weloverwogen integratie van
face-to-face en online leeractiviteiten
Waarom wil jij de leerlingen F2F zien / wat kunnen zij zelfstandig vanop afstand?
En hoe integreer jij het beste van deze twee werelden?
Blended leren: wat?! Een update
Blended leren gaat over "leren"
Bewuste koppeling met leertheorie
The appropriate use of a mix of theories, methods and technologies to optimise learning in a given context.
(Cronje, 2020, p. 120)
Blended leren ~ leertheorie
Behaviorisme
cognitivisme
Blended leren ~ leertheorie
(Cronje, 2020)
Waarom blended?
Is er een meerwaarde? Wat is die volgens jullie?
Een essentieel docentkenmerk ...
Realizing a need for change: The pedagogical wake-up call
(Bruggeman et al., 2021)
Driver for change: overheid
Leerlingen
Leerkrachten
Flexibiliteit
Voorbereid
Diepgaand leren
Motivatie
21ste-eeuwse vaardigheden
Toegankelijkheid
Omgaan met heterogene groepen
Andere tijdsindeling
Verdiepende contactmomenten
Herken jij dit in jouw lesontwerp?
Meerwaarde volgens...
32 universitaire docenten (6 focusgroepen)
Meerwaarde volgens...
Sterk belief in een terugkeer
naar blended!
| Kenmerk | voordeel | nadeel |
|---|---|---|
| flexibiliteit | self-paced | uitstelgedrag |
| meer variatie in didactiek | diepgaande verwerking (construct.) | tijdsintensief voor grote groepen |
| interactie | F2F + meer sociale cohesie 1e jaars | / |
| online structuur | groot voordeel, alles online | hoofd- bijzaken onderscheiden |
| feedback | online Teams voor begeleiding | afbakenen eigen grenzen |
Hoe?
Soorten blends
- Mate van online en contactmomenten
- Soorten leeractiviteiten
- Online voorbereiding
- Online verwerking
- Online voorbereiding en verwerking
- Student- of docentgestuurd
Er bestaan verschillende modellen voor secundair onderwijs:
Wat doe je online en wat doe je face-to-face?
Face-to-face
Online
Blended
Meerwaarde fysieke contactmomenten?
Individueel of sociaal constructivisme?
Ervaringen van leerlingen? Rol van context?
Authentieke leertaken?
Samenwerkend leren? Zelfsturing, scaffolding? Jouw rol?
Voor welke doelen? (zie KLO Modules > Constructivisme)
| 1. Synchroon | 2. Asynchroon |
|---|---|
| Communicatie tussen de leerkracht en leerlingen gebeurt gelijktijdig | Communicatie tussen de leerkracht en leerlingen NIET gelijktijdig |
| Voordeel: aanwezigheid - direct contact met elkaar & onmiddellijk feedback | Voordeel: eigen tempo |
| Valkuil: moeilijk om iedereen te betrekken | Valkuil: vraagt discipline |
Synchroon of asynchroon? Beide!
Welke combinaties maken jullie? En waarom?
Visie op
blended leren?
3. Belang van visie
3. Belang van visie
- Als leerkracht sta je er niet alleen voor, en vaak wel
- Team-effort!
- Schoolvisie op ICT/blended leren "in praktijk (!)"
- Leerlijnen, zowel horizontaal als verticaal, bvb op vlak van flexibiliteit
- Belangrijke rol van ondersteuning en vorming
- ...
Inspiratie
Station rotation/team teaching
Een voorbeeld voor de co-teachingstage:
Met getuigenis:
Het online deel kan thuis maar ook op school
Inspiratie
Inspiratie
flipping the classroom
Een concreet voorbeeld:
Online tools ter ondersteuning
Aan de slag
Werken op leeractiviteit (individueel 15')
Neem je leeractiviteit als uitgangspunt. Of bedenk een leeractiviteit (inspiratie in ppt, zie Canvas).
Bedenk een blended ontwerp voor die leeractiviteit.
Vragen:
- Wat is mijn algemeen idee/ontwerp voor een blended les?
- Wat is het constructivistische karakter in je blended idee?
- Wat doe je face-to-face?
- Wat doe je online?
- Werk je synchroon? Asynchroon? Welke mix?
- Welke technologieën gebruik je?
- Hoe zou een "week by week" er kunnen uit zien?
5. Aan de slag
Bespreking van enkele lesideeën - plenair
jo.tondeur@vub.be
bram.bruggeman@vub.be
Zit je nog met vragen?
ICT-atelier 2: blended leren en constructivisme
By idlovub
ICT-atelier 2: blended leren en constructivisme
Tips voor het ontwerpen van online leermaterialen
