Magdalena Miernik Lookreatywni Law For Creatives
RODO czyli nowe ogólne rozporządzenie o ochronie danych to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r., które reguluje zasady i ochronę przetwarzania danych osobowych osób fizycznych na terenie Unii Europejskiej.
RODO ma zastosowanie do:
podmiotów, które mają swoją siedzibę na terenie UE - niezależnie od miejsca przetwarzania danych lub
podmiotów, które nie posiadają siedziby na terenie UE, ale które oferują towary/usługi lub zajmują się monitorowaniem zachowania osób fizycznych na terenie Unii Europejskiej.
RODO dotyczy każdego przedsiębiorcy, który w ramach prowadzonej działalności przetwarza dane osobowe na terenie UE.
Dla RODO nie ma znaczenia:
RODO nie ma zastosowania do:
Przepisy RODO mają zastosowanie wyłącznie do danych osobowych dotyczących osób fizycznych. Nie regulują przetwarzania danych dotyczących spółek ani żadnych innych osób prawnych.
Ogromna nieufność, jaką mamy jako konsumenci do firm i instytucji, które zbierają dane użytkowników.
45% badanych ma ograniczone zaufanie do firm zbierających dane i sądzi, że firmy potrzebują tych danych po to, by następnie sprzedać je innym podmiotom;
30% jest zdania, że zapisy proponowane przez firmy są rzadko przejrzyste, a kolejne 10% twierdzi, że treści te prawie nigdy nie są dla nich zrozumiałe.
źródło: badanie "Rok do RODO" maj 2017 r., Deloitte
Cel #1: Zaufanie
Nowe przepisy mają za zadanie zwiększyć zaufanie klientów do firm i organizacji, które zbierają ich dane osobowe, stymulując tym samym rozwój działalności gospodarczej na terenie całej UE.
Zaostrzone przepisy dotyczące ochrony danych dają obywatelom większą kontrolę nad ich danymi osobowymi, zaś przedsiębiorcom korzyści wynikające z równych warunków działania.
Cel #2: Ujednolicenie przepisów
Zmiany, które wprowadza RODO to nie rewolucja, a ewolucja w podejściu do ochrony danych osobowych.
Dane osobowe = wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania żyjącej osoby fizycznej.
Danymi osobowymi są poszczególne informacje, które w połączeniu z daną osobą mogą prowadzić do zidentyfikowania tożsamości tej osoby.
Przykładowe dane osobowe:
imię i nazwisko, PESEL;
adres zamieszkania i numer telefonu;
wizerunek;
identyfikator internetowy,
adres e-mail: imię+nazwisko@firma.com -->
nr dowodu tożsamości;
dane o lokalizacji (np. w telefonie komórkowym);
adres IP komputera,
informacje dot. stanu zdrowia;
informacje na temat dochodów etc.
Przykład: adres e-mail: misiaczek@gmail.com, który nie posiada imienia i nazwiska, nie wskazuje też na żadną konkretną firmę/przedsiębiorcę = to nie jest dana osobowa.
misiaczek@gmail.com, numer telefonu: 812 123 123
ALE kiedy już mamy do tego adresu e-mail przypisane inne informacje, np. numer telefonu, które mogą nam pozwolić zidentyfikować określoną osobę to mamy do czynienia z daną osobową.
Jeżeli mamy tylko ogólny adres e-mail i brak jest możliwości zidentyfikowania osoby fizycznej, a ewentualna identyfikacja wiązałaby się z
nadmiernym czasem;
nadmiernym kosztem;
nadmiernym działaniem
= nie mamy do czynienia z daną osoba
Osobom fizycznym mogą zostać przypisane identyfikatory internetowe – takie jak adresy IP, identyfikatory plików cookie – generowane przez ich urządzenia, aplikacje, narzędzia i protokoły, czy też inne identyfikatory, generowane na przykład przez etykiety RFID.
Może to skutkować zostawianiem śladów, które w szczególności w połączeniu z unikatowymi identyfikatorami i innymi informacjami uzyskiwanymi przez serwery mogą być wykorzystywane do tworzenia profili i do identyfikowania tych osób.
Jakich danych nie uważa się za dane osobowe?
Za dane osobowe nie uważa się informacji zanonimizowanych, a więc takich, które nie wiążą się ze zidentyfikowaną lub możliwą do zidentyfikowania osobą.
Zasady ochrony danych przedstawione w RODO nie dotyczą przetwarzania anonimowych informacji do celów statystycznych lub naukowych.
Za dane osobowe można też uznać dane spseudonimizowane, które przy użyciu dodatkowych informacji (np. numer telefonu) można przypisać konkretnej osobie fizycznej.
A co jeśli adresujemy dane tylko do firm?
Dane firmowe są ogólnodostępne na stronie internetowej:
czy korzystanie z takich ogólnodostępnych danych to też jest przetwarzanie danych wg RODO?
Tak. To, że dane określonej osoby są dostępne na firmowej stronie internetowej oznacza tylko tyle ze dane te są publicznie dostępne. Ale to wciąż są dane osobowe.
Dane pod szczególną ochroną RODO:
Dane dotyczące zdrowia:
dane osobowe o zdrowiu fizycznym lub psychicznym osoby fizycznej
- w tym o korzystaniu z usług opieki zdrowotnej – ujawniające informacje o stanie jej zdrowia.
Dane genetyczne = dane osobowe dotyczące odziedziczonych lub nabytych cech genetycznych osoby fizycznej, które ujawniają niepowtarzalne informacje o fizjologii lub zdrowiu tej osoby i które wynikają w szczególności z analizy próbki biologicznej pochodzącej od tej osoby fizycznej.
Dane biometryczne = dane osobowe, które wynikają ze specjalnego przetwarzania technicznego, dotyczą cech fizycznych, fizjologicznych lub behawioralnych osoby fizycznej oraz umożliwiają lub potwierdzają jednoznaczną identyfikację tej osoby, takie jak wizerunek twarzy lub dane daktyloskopijne.
Aby stwierdzić, czy dana osoba fizyczna jest możliwa do zidentyfikowania, należy wziąć pod uwagę wszelkie rozsądnie prawdopodobne sposoby, w stosunku do których istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że zostaną wykorzystane przez administratora lub inną osobę w celu zidentyfikowania osoby fizycznej.
Należy wziąć pod uwagę wszelkie obiektywne czynniki, takie jak:
Przetwarzanie danych osobowych to wszelkie operacje wykonywane na danych osobowych od momentu ich pozyskania do usunięcia, takie jak:
Przetwarzaniem danych osobowych może być również zamieszczenie jakiekolwiek danej w sieci - np. wizerunku klienta na Facebooku.
Jeśli takie zamieszczenie wizerunku odbywa się bez uzyskania uprzedniej zgody osoby, której wizerunek został utrwalony, to możemy mówić już o naruszeniu (nie tylko prawa do wizerunku z art. 81 prAut) danych - naruszeniu przepisów RODO.
Art. 5 RODO wskazuje na 7 zasad przetwarzania danych:
"zgodność z prawem, rzetelność i przejrzystość" - dane muszą być przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której dane dotyczą;
"ograniczenie celu" - dane muszą być zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach oraz nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami;
"minimalizacja danych" - dane muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane;
"prawidłowość" - dane muszą być prawidłowe i w razie potrzeby uaktualnione (zadanie administratora);
RODO wskazuje na 7 zasad przetwarzania danych:
"ograniczenie przechowywania" - dane muszą być przechowywane w formie umożliwiającej identyfikację osoby, której dane dotyczą, przez okres nie dłuższy niż jest to niezbędne do celów, w których dane te są przetwarzane;
"integralność i poufność" - dane muszą być przetwarzane w sposób zapewniający odpowiednie bezpieczeństwo danych za pomocą odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych (ważna uprzednia analiza ryzyka);
"rozliczalność" - administrator jest odpowiedzialny za przestrzeganie przepisów RODO i musi być w stanie wykazać ich przestrzeganie;
RODO daje administratorom swobodę w wyborze środków organizacyjnych i technicznych, które wykorzystają do zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych swoich klientów czy pracowników. To administrator musi sam zdecydować (po przeprowadzeniu m.in. analizy ryzyka) jakie środki techniczne i organizacyjne w przypadku jego danych osobowych będą adekwatne.
To administrator będzie musiał wykazać, że środki, które podjął są jego zdaniem adekwatne i wystarczające.
Tak długo, jak administrator będzie w stanie wykazać ("rozliczalność") organowi nadzorczemu spełnienie wymogów RODO, tak długo będzie działał zgodnie z prawem.
| Privacy by design | Privacy by default |
|---|---|
| = zasada prywatności w fazie projektowania | = zasada prywatności w ustawieniach domyślnych |
| Cel: ochrona prywatności powinna stanowić istotny element każdego procesu projektowania zakresu i celu przetwarzania danych osobowych |
Cel: ochrona prywatności jako domyślne ustawienie każdego programu (systemu) przetwarzającego dane osobowe; zmiana takiego ustawienia jedynie na wyraźne żądanie użytkownika programu |
Zmiana podejścia: Zasady prywatności w fazie projektowania jak i prywatności w ustawieniach domyślnych powinny być wdrożone już na etapie kreowania nowych systemów lub technologii = od początku tworzenia nowych rozwiązań trzeba mieć na uwadze wymaganą przez RODO ochronę danych.
Firma może przetwarzać dane osobowe pod warunkiem, że:
dane osobowe będą przetwarzane w sposób przejrzysty oraz zgodny z prawem, zapewniający rzetelność wobec osób, których dane osobowe są przetwarzane;
będą istnieć konkretne cele przetwarzania, a firma przedstawi je w momencie zbierania danych osobom, których one dotyczą;
firma będzie zbierać i przetwarzać wyłącznie dane osobowe, które są niezbędne do osiągnięcia tych konkretnych celów;
firma zapewni, aby przetwarzane przez nich dane osobowe są prawidłowe i aktualne, biorąc pod uwagę cele ich przetwarzania;
firma nie może wykorzystywać danych osobowych w innych celach, niezgodnych z celami ich pierwotnego zebrania;
firma musi zapewnić, aby dane osobowe były przechowywane przez okres nie dłuższy, niż jest to niezbędne do celów przetwarzania;
firma musi wdrożyć odpowiednie techniczne i organizacyjne środki bezpieczeństwa, które zapewnią ochronę danych osobowych;
podmioty danych muszą podczas zbierania danych mieć przekazany w jasny i prosty sposób cel zbierania danych oraz okres, przez jaki dane będą przechowywane.
Cel przetwarzania danych nie może być dowolny:
"Administrator zbiera dane użytkowników do przetwarzania ich w dowolnym celu"
Zasada „ograniczenia celu”:
Cel przetwarzania danych osobowych musi być wyraźnie określony, a osoby, których dane dotyczą, muszą być o nim poinformowane.
Nie wystarczy jedynie wskazać, że dane osobowe zostaną zebrane i przetworzone.
Zasada "minimalizacji danych":
Dane osobowe powinny być przetwarzane tylko w przypadkach, gdy nie można przeprowadzić przetwarzania w inny sposób. Gdzie jest to możliwe, preferowane jest wykorzystywanie danych anonimowych.
Gdy dane osobowe są potrzebne, powinny być
Administrator danych jest odpowiedzialny za oszacowanie ilości potrzebnych danych oraz za zapewnienie, że niestosowne dane nie będą zbierane.
Minimalizacja danych - przykład:
Firma X świadczy na rzecz osób fizycznych usługi wspólnego korzystania z samochodu.
W celu wykonania usługi może wymagać:
ale już nie np. ich pochodzenia etnicznego.
Dane należy przechowywać przez możliwie jak najkrótszy okres.
Długość tego okresu powinna uwzględniać cele, dla których firma przetwarza dane, a także wszelkie wymogi prawne dotyczące przechowywania danych przez określony czas (np. krajowe prawo pracy czy przepisy podatkowe).
Firma powinna ustalić terminy usuwania lub okresowego przeglądu przechowywanych przez nie danych.
Firma nie może przechowywać danych nieaktualnych.
Firma musi zapewnić, aby dane będące w jej posiadaniu były prawidłowe i aktualne.
Przykład: zbieranie CV:
Firma zajmuje się rekrutacją pracowników i w tym celu zbiera CV osób poszukujących pracy, od których w zamian za usługi pośrednictwa firma pobiera wynagrodzenie.
Zamiarem firmy jest przechowywanie tych danych przez 20 lat, ale firma nie prowadzi działań zmierzających do aktualizacji danych w CV.
Ustalony okres przechowywania wydaje się nieproporcjonalnie długi względem celu, jakim jest znalezienie zatrudnienia dla osoby w perspektywie krótko- lub co najwyżej średnioterminowej.
Administrator może przetwarzać dane tylko:
za zgodą osób, których dane dotyczą,
jeżeli istnieje zobowiązanie umowne (umowa między firmą/organizacją a klientem),
w celu spełnienia wymogów prawnych (określonych w przepisach unijnych bądź krajowych),
jeżeli przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym,
w celu ochrony "żywotnych interesów" danej osoby,
dla celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów firmy/ organizacji, ale dopiero po weryfikacji, że nie będzie to miało poważnych skutków dla podstawowych praw i wolności osoby, której dane dotyczą.
Firma X prowadzi sklep online. Może przetwarzać dane, które są niezbędne do podjęcia czynności w związku z zapytaniem osoby zainteresowanej, przed zawarciem umowy i w celu wykonania umowy.
W tym celu firma X może przetwarzać takie dane jak imię i nazwisko, adres dostawy, numer karty kredytowej (w przypadku płatności kartą) itd.
Firma Y zatrudnia pracowników. W celu uzyskania ubezpieczenia społecznego prawo wymaga przekazania do właściwego organu określonych danych osobowych (np. kwoty miesięcznego wynagrodzenia pracowników).
Stowarzyszenia zawodowe, np. izba lekarska, posiadające oficjalne uprawnienia, mogą przeprowadzać postępowania dyscyplinarne wobec niektórych swoich członków.
W szpitalu leczony jest pacjent po poważnym wypadku drogowym; szpital nie potrzebuje jego zgody na wykorzystanie danych z jego dowodu tożsamości, aby sprawdzić, czy w bazie danych szpitala znajduje się jego wcześniejsza dokumentacja medyczna, lub skontaktować się z jego rodziną.
Lekarz przyjmuje w swoim gabinecie wielu pacjentów. Dokumentuje wizyty w bazie danych, która zawiera takie informacje jak imię/nazwisko pacjenta, opis objawów i przepisane leki = dane dotyczące zdrowia.
Przetwarzanie przez przychodnię danych dotyczących zdrowia jest dozwolone, gdyż:
Dane szczególne można przetwarzać wyłącznie po spełnieniu jednego z poniższych warunków:
osoba, której dane dotyczą, udzieliła wyraźnej zgody,
przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej, która jest fizycznie lub prawnie niezdolna do wyrażenia zgody,
przetwarzania dokonuje fundacja, stowarzyszenie lub inny niezarobkowy podmiot o celach politycznych, światopoglądowych, religijnych lub związkowych, pod warunkiem że przetwarzanie dotyczy członków tego podmiotu lub osób utrzymujących z nim stałe kontakty,
dane osobowe zostały w sposób oczywisty upublicznione przez osobę, której dotyczą,
dane są niezbędne do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń,
dane są przetwarzanie w celu: profilaktyki zdrowotnej lub medycyny pracy, oceny zdolności pracownika do pracy, diagnozy medycznej, zapewnienia opieki zdrowotnej,
dane są przetwarzanie ze względów związanych z interesem publicznym w dziedzinie zdrowia publicznego, na podstawie prawa unijnego lub krajowego,
dane są przetwarzanie do celów archiwalnych, do celów badań naukowych lub historycznych lub w celach statystycznych, na podstawie prawa unijnego lub krajowego.
Administrator musi uzyskać zgodę na przetwarzanie danych "dodatkowych", nie tych zebranych dla realizacji podstawowego celu (świadczenia zamówionych usług, wykonania umowy czy realizacji zamówienia), na przykład:
zrozumiała = przedstawiona prosto, jasno i przejrzyście;
dobrowolna = zgoda nie może być wymuszona negatywnymi konsekwencjami (np. poprzez zamieszczenie informacji, że bez „zgody” na przetwarzanie danych nie będzie można skorzystać z usługi albo serwis nie będzie działał poprawnie);
jednoznaczna = zgoda nie powinna pozostawiać wątpliwości co do tego, na co się zgadzamy (np. czy na przetwarzanie dodatkowych danych w celu marketingowym, czy tylko na zawarcie umowy);
świadoma = zgoda musi być oparta na wcześniej przekazanych, rzetelnych i zrozumiałych informacjach;
konkretna = jednoznaczna, wyrażona wprost.
Zgodnie z RODO podmiot danych powinien móc wyrazić zgodę w sposób jednoznaczny, dobrowolny i świadomy.
Jeżeli osoba, której dane dotyczą, ma wyrazić zgodę w odpowiedzi na elektroniczne zapytanie, zapytanie takie musi być:
Jednoznaczna, potwierdzająca czynność wyrażająca zgodę może polegać na:
Zgoda może być udzielona lub cofnięta jednym ruchem palca:
Dane podawane są dobrowolnie, tj. od udzielenia zgody na przetwarzanie danych nie jest uzależnione wykonanie umowy, w tym świadczenie usługi
(jeśli przetwarzanie danych osobowych nie jest niezbędne do wykonania umowy).
Możemy nie zgodzić się na zapisywanie ciasteczek:
Wyrażam zgodę na przetwarzanie podanych powyżej danych w celu otrzymywania newslettera.
Wyrażam zgodę na otrzymywanie informacji handlowych o produktach dostępnych na blogu.
Firma oferuje aplikację muzyczną i w związku z tym prosi o zgodę na przetwarzanie informacji na temat muzycznych preferencji różnych osób, aby móc proponować im wybrane specjalnie dla nich utwory oraz koncerty.
Nie jest wyrażeniem zgody:
Warto tak skonstruować proces pozyskiwania zgód marketingowych w ten sposób, aby były to zgody pozyskane w tzw. procedurze Double Opt-in.
W modelu Double Opt-in po wpisaniu w formularz danego adresu e-mail zostanie na niego wysłana automatycznie generowana wiadomość z linkiem aktywacyjnym. Po kliknięciu w niego, adres e-mail zostanie aktywowany w bazie prowadzonej przed administratora. Dzięki takiemu rozwiązaniu:
Baza klientów uzyskana w modelu Double Opt-in daje administratorowi pewność, że osoba świadomie podjęła decyzję o otrzymywaniu newslettera/informacji handlowych = zgoda jest wyraźna i jednoznaczna.
Jeżeli zatem do tej pory administrator zbierał dane w modelu Single Opt-in to nie ma pewności, czy osoba, która znajduje się w bazie wyraziła jednoznaczną i świadomą zgodę na otrzymywanie informacji handlowych/newslettera etc.
Administrator takiej bazy nie ma możliwości sprawdzenia, czy któryś z użytkowników nie podał błędnego/cudzego adresu e-mail:
Należy dokonać aktualizacji listy mailingowej - najlepiej przesłać do wszystkich rekordów mail z prośbą o ponowne wyrażenie zgody na dalsze otrzymywanie informacji handlowych/newslettera.
Jedną z okoliczności uzasadniających legalność przetwarzania danych jest zgoda. Zgoda musi być wyrażona dobrowolnie:
Zgoda wyrażona dobrowolnie oznacza, że osoba, która jej udziela, ma wolny wybór oraz prawo do odmowy lub wycofania zgody bez stawiania jej w niekorzystnej pozycji.
Przykład zgody nie udzielonej dobrowolnie:
Zgoda nie jest wyrażona dobrowolnie, gdy firma wymaga wyrażenia zgody na przetwarzanie niepotrzebnych danych osobowych (np. dla celów marketingu bezpośredniego) jako warunku koniecznego do wykonania umowy lub usługi.
Zgoda musi być wyrażona świadomie. Osoba, która jej udziela, musi znać:
tożsamość firmy zbierającej (przetwarzającej) dane,
cele, w jakich dane są przetwarzane,
rodzaj przetwarzanych danych,
swoje prawo do wycofania wcześniej udzielonej zgody (przykład: łącze umożliwiające anulowanie subskrypcji umieszczone na końcu wiadomości e-mail),
w stosownych przypadkach informację o tym, że dane zostaną wykorzystane do podejmowania decyzji opartych wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu danych, w tym profilowaniu,
Zgoda musi być wyrażona świadomie. Osoba, która jej udziela, musi znać 0 w przypadku, gdy zgoda dotyczy przekazywania danych do państw trzecich, informację o ryzyku przekazania danych do krajów trzecich, które nie zostały objęte decyzją Komisji stwierdzającą odpowiedni stopień ochrony i w których brak odpowiednich zabezpieczeń.
1 cel = 1 zgoda
Gdy dana osoba zgadza się na przetwarzanie swoich danych osobowych, firma może przetwarzać te dane wyłącznie w celach, których dotyczy zgoda.
Zgoda wyrażona dobrowolnie - przykład:
Firma z kursami online w informacji o polityce prywatności wskazuje, że dane osobowe klientów mogą być przetwarzane w ramach konkursu organizowanego przez firmę, w którym do wygrania jest darmowy kurs online.
Klienci, którzy zaznaczyli okienko ze zgodą na udział w konkursie, wskazali wyraźnie, że chcą, by ich dane osobowe przetwarzano w celach konkursowych. Oznacza to zgodę na przetwarzanie danych w celach konkursowych i w żadnym innym celu.
Zgoda niewyrażona dobrowolnie - przykład:
Firma udostępnia filmy online. W ramach zbierania danych potrzebnych do świadczenia usług firma ta prosi o podanie dodatkowych danych, takich jak orientacja seksualna lub poglądy polityczne usługobiorcy.
Osoba, która jest proszona o takie dodatkowe informacje, może być przekonana, że jej zgoda na przetwarzanie danych tego typu jest konieczna do tego, aby uzyskać dostęp do żądanych filmów. W takim przypadku zgoda nie jest zatem wyrażona dobrowolnie. Jest to tzw. „zgoda wiązana”.
Nie: RODO nie wymaga zbierania zgód na przetwarzanie danych osobowych na nowo. Jeśli zgody były udzielone prawidłowo (świadomie i swobodnie) to wciąż pozostają one w mocy. pozostaje w zgodzie z przepisami RODO.
Tak: Gdy sposób zebrania zgody nie był prawidłowy konieczna jest aktualizacja bazy danych i zebranie prawidłowych zgód. Nowe dane muszą być zbieranie już tylko w sposób zgody z RODO.
Przykład:
Firma X otrzymała zgodę od klientów kilka lat temu. Sposób zbierania zgody polegał na systemie domyślnie zaznaczonych okienek online. Taki sposób pozyskiwania zgody jest niezgodny z RODO - konieczna jest aktualizacja danych i jest ponowne otrzymanie zgód.
Wycofanie zgody powinno być równie łatwe jak jej udzielenie.
Od momentu wycofania zgody firma nie może dłużej przetwarzać danych osoby, która zgodę wycofała. Firma musi zadbać o usunięcie ze swojej bazy danych wszelkich danych osobowych dotyczących tej osoby.
Podczas zbierania danych osoby, których dane dotyczą, muszą zostać wyraźnie poinformowane o tym:
kim jest firma, która zbiera dane;
dlaczego firma będzie korzystać z danych osobowych (cele),
jakie kategorie danych osobowych będą zbierane,
jakie jest uzasadnienie prawne dla przetwarzania ich danych,
jak długo będą przechowywane ich dane,
kto jeszcze może je otrzymać (przekazywanie danych do podmiotów trzecich),
czy ich dane osobowe zostaną przekazane do odbiorcy spoza UE,
Podczas zbierania danych osoby, których dane dotyczą, muszą zostać wyraźnie poinformowane o tym:
że mają prawo do otrzymania kopii danych (prawo dostępu do danych osobowych) oraz inne prawa podstawowe w zakresie ochrony danych,
że mają prawo wniesienia skargi do organu ochrony danych,
że mają prawo do wycofania zgody w dowolnym momencie,
że - jeśli dotyczy - może mieć miejsce zautomatyzowane podejmowanie decyzji, na jakich zasadach się opiera oraz jakie ma konsekwencje.
Administrator powinien udzielić informacji pisemnie, ustnie lub elektronicznie.
Przekazanie informacji powinno nastąpić w zwięzłej, przejrzystej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie, jasnym i prostym językiem oraz nieodpłatnie
= koniec z długimi, skomplikowanymi formułami z masą odesłań do konkretnych przepisów.
Komunikaty na temat zasad przetwarzania danych powinna zrozumieć osoba, która:
Komunikat ma być prosty, zwięzły i zrozumiały dla każdego.
Jeśli dane zostały pozyskane od innej firmy Y, firma, która nabyła dane (firma X) ma obowiązek przekazać wszystkie informacje z art. 13 RODO osobom, których dane dotyczą, najpóźniej w ciągu 1 miesiąca od otrzymania przez firmę X danych osobowych; lub
jeżeli Twoja firma X kontaktuje się z osobami, których dane dotyczą – w momencie wykorzystania danych do nawiązania kontaktu; lub
jeśli przewidziane jest ujawnienie danych innej firmie – gdy dane osobowe zostały ujawnione po raz pierwszy.
Podmioty danych mają:
prawo do informacji o celu zbierania danych i ich przewidywanych odbiorcach,
prawo dostępu do treści dotyczących nas danych i ich poprawiania.
Nie. RODO nie wymaga większej ilość zgód na przetwarzanie danych osobowych w porównaniu do tego, czego wymagały stare przepisy. Ilość check-boxów nie powinna zatem ulec zmianie.
Zwiększa się ilość obowiązkowych informacji, które należy przekazać przed uzyskaniem zgody na przetwarzanie danych osobowych. W praktyce zatem wydłużą się polityki prywatności oraz pojawi się dodatkowy obowiązek wykazania, że użytkownik zapoznał się z polityką prywatności i ją zrozumiał.
Takie rozwiązanie nie jest rekomendowane przez RODO.
Zgodnie z RODO każda zgoda musi być dobrowolna i nieuzależniona od innej = zgoda na korzystanie z określonej usługi nie powinna być uzależniona od automatycznego wyrażenia zgody na otrzymywanie treści marketingowych.
Zakaz "handlowania" zgodami.
Nie ma potrzeby wyrażania zgody na przetwarzanie danych np. w związku z dokonaniem zamówienia, czy w związku z akceptacją regulaminu lub rejestracją do serwisu. Pod formularzem zamówienia lub rejestracji może znaleźć się 1 checkbox o treści np.:
Chcę otrzymywać informacje handlowe
wystarczający do uzyskania zgody na otrzymywanie treści marketingowych.
Zatem: nie należy mnożyć zgód, jeśli nie jest to prawnie uzasadnione. Dodatkowa zgoda tylko wtedy, gdy jest wymagana przez RODO.
Zgoda nie musi mieć koniecznie formy komunikatu pisanego (tekstu z checkboxem, wiadomości e-mail, pisemnego oświadczenia).
Możliwe są zatem różne formy zbierania zgód na przetwarzanie danych osobowych (niekoniecznie musi być to checkbox).
Możliwe jest odebranie zgody w każdej, dostatecznie jednoznacznej formie.
Np. zakupienie biletu na koncert, który będzie rejestrowany i zapisany w formie video.
Podmiot przetwarzający może przetwarzać dane jedynie zgodnie z ustaleniami i wytycznymi administratora danych osobowych.
To administrator wyznacza cel i zakres dokonywania określonych operacji na danych. Procesor nie może wykorzystywać otrzymanych danych do swoich celów.
Przekazanie danych do przetwarzania nie powoduje, że podmiot przetwarzający staje się automatycznie administratorem. Ciąży jednak na nim określona odpowiedzialność za powierzone mu dane.
Na podmiocie przetwarzającym spoczywa obowiązek zapewnienia takich środków organizacyjnych i technicznych, aby operacje na danych osobowych były odpowiednio zabezpieczone.
Po zakończeniu współpracy, procesor ma obowiązek usunięcia lub zwrócenia danych administratorowi. Nie może więc przechowywać ich bez celu.
Umowa między administratorem a procesorem - umowa powierzenia przetwarzania danych - musi zapewniać ścisłą kooperację obu podmiotów. Powinna ona zawierać postanowienia mówiące o tym, że:
Umowa między administratorem a procesorem - umowa powierzenia przetwarzania danych - musi zapewniać ścisłą kooperację obu podmiotów. Powinna ona zawierać postanowienia mówiące o tym, że:
Jak najbardziej tak. Przykładowo:
Po co chcemy zbierać Twoje dane osobowe?
Co zyskasz udzielając nam zgody na przetwarzanie Twoich danych?
Czy możesz wycofać zgodę?
Czy będziemy przekazywać Twoje dane osobowe podmiotom trzecim?
Jak możesz sprawdzić, jakie Twoje dane osobowe przetwarzamy?
Jak możesz się z nami skontaktować ?
....?
RODO w art. 4 ust. 4 definiuje "profilowanie" jako:
dowolną formę zautomatyzowanego przetwarzania danych osobowych (bez ingerencji człowieka), które polega na wykorzystaniu danych osobowych do oceny niektórych czynników osobowych osoby fizycznej, w szczególności do analizy lub prognozy aspektów dotyczących efektów pracy tej osoby fizycznej, jej sytuacji ekonomicznej, zdrowia, osobistych preferencji, zainteresowań, wiarygodności, zachowania, lokalizacji lub przemieszczania się.
Przykład profilowania wg RODO:
RODO nie zakazuje profilowania ale wymaga wykazania jednej z przesłanek legalności profilowania, tj.:
RODO wymaga przejrzystości: uczciwego informowania użytkownika o profilowaniu. Należy udzielać prostych i jasnych informacji o profilowaniu - językiem zrozumiałym dla każdego.
Przykład zgody na profilowanie:
Będziemy analizować twoje wybory zakupowe, aby oferować ci produkty podobne, dopasowane do Twoich preferencji.
Ponadto należy poinformować podmiot danych o tym:
Administrator danych musi ponadto przestrzegać zasad przetwarzania danych osobowych:
= "standardowe" zasady przetwarzania danych osobowych wg RODO.
Profilowanie jest szczególnym rodzajem przetwarzania danych osobowych, z którym mogą wiązać się zagrożenia dla praw i wolności podmiotów danych. Administrator ma obowiązek - jeszcze przed rozpoczęciem profilowania - przeprowadzić ocenę ryzyka przetwarzania danych osobowych. Ocena ryzyka powinna zawierać:
RODO nie zmienia zasad korzystania z plików cookies, czyli plików zapisywanych na urządzeniach elektronicznych użytkowników w celu śledzenia ustawień i aktywności dotyczącej stron internetowych.
Ciasteczka mogą być wykorzystywane w dalszym ciągu pod warunkiem, że nie umożliwiają one identyfikacji konkretnej osoby. Jeśli umożliwiają identyfikację konkretnej osoby to jest to zwykłe przetwarzanie danych i należy uzyskać zgodę na tego typu operacje.
Podobnie jak z profilowaniem - nadal można używać narzędzi marketing automation, pod warunkiem rzetelnego poinformowania użytkowników na jakie cele i w jaki sposób ich dane będą wykorzystywane.
W świetle RODO automatyczne przetwarzanie danych jest zaletą, nie wadą. Marketing automation może być więc z perspektywy RODO rozwiązaniem bezpieczniejszym - odpada bowiem najsłabsze z ogniw w łańcuchu bezpiecznego przetwarzania danych - człowiek.
RODO nie utrudnia korzystania z usług amerykańskich aplikacji. Należy jednak pamiętać, aby spełniony był chociaż jeden z poniższych warunków:
Przed wysłaniem treści marketingowej na urządzenie końcowe użytkownika (np. sms, automatyczne systemy wywołujące, e-mail) należy uzyskać zgodę użytkownika.
Należy umożliwić użytkownikowi łatwe wycofanie zgody na kierowanie treści marketingowych.
Komunikaty marketingowe powinny być wyraźnie oznaczone i powinny wskazywać tożsamość przesyłającego lub osoby, w imieniu której są przesyłane.
Przykład: Zaprzyjaźnione firmy X i Y prowadzą swój biznes online. Firma X to agencja social media, a firma Y to księgarnia internetowa.
Obie firmy mają bazy swoich klientów, niestety baza klientów księgarni internetowej, która dopiero rozpoczyna swoją działalność na rynku, jest dużo mniejsza niż baza klientów agencji social media.
Księgarnia internetowa pyta agencję social media, czy ta mogłaby poinformować swoich klientów, że w księgarni internetowej Y trwa właśnie promocja książek na temat marketingu online...
Agencja social media postanawia pomóc stawiającej pierwsze kroki na rynku księgarni internetowej i w warunkach dot. polityki prywatności informuje swoich klientów, że może udostępniać ich dane swoim partnerom biznesowym oferującym produkty z dziedziny marketingu online.
Jeżeli udzielono konkretnej zgody na przekazanie danych innym odbiorcom do celów ich własnego marketingu bezpośredniego, agencja może wysłać listę klientów do księgarni internetowej.
Nie może jednak wysyłać żadnych informacji o osobie, która sprzeciwiła się przetwarzaniu swoich danych osobowych.
Firma Y nabyła dane swoich klientów na podstawie zgody, która obejmowała również możliwość przekazania danych do innych podmiotów trzecich dla ich własnych celów marketingu bezpośredniego.
Firma X chce nabyć dane od firmy Y. Obowiązkiem firmy Y jest wykazanie, że dane zostały pozyskane zgodnie z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych i że podmiot trzeci może je wykorzystać w celach reklamowych.
Po nabyciu danych od firmy Y obowiązkiem firmy X jest poinformowanie osób, których dane dotyczą – najpóźniej w momencie pierwszego kontaktu z nimi – o tym, że zebrała ich dane osobowe i że będzie je przetwarzać podczas przesyłania im materiałów reklamowych.
Obowiązek firmy Y:
Obowiązki firmy X:
RODO a ePrivacy:
Dodatkowo firma X, używając do celów marketingu bezpośredniego takich form komunikowania się jak wiadomość e-mail, musi przestrzegać przepisów określonych w tzw. rozporządzeniu ePrivacy - rozporządzeniu w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej.
Celem rozporządzenie ePrivacy jest wzmocnienie ochrony użytkowników urządzeń końcowych (komputerów, telefonów, smartfonów, czy tabletów) przed nadmierną ingerencją w sferę ich prywatności.
Kto odpowiada za ochronę danych osobowych potencjalnego klienta po wypełnieniu formularza na stronie wydawcy? Wydawca, sieć afiliacyjna czy reklamodawca?
W przypadku formularza, który przekierowuje pośrednio przez sieć afiliacyjną do strony reklamodawcy za ochronę danych jest odpowiedzialny reklamodawca – pod warunkiem, że ani wydawca, ani sieć afiliacyjna nie mają dostępu do danych.
Partner/właściciel strony www powinien:
Pracodawca (administrator danych osobowych) powinien zadać o to, aby każdy pracownik - handlowiec został upoważniony do przetwarzania danych klientów firmy.
W jaki sposób handlowcy w jednej firmie powinni bezpiecznie przekazywać pomiędzy sobą dane klientów?
Upoważnienie dla X [stanowisko]
do przetwarzania danych osobowych w zakresie pełnionych obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku. X uzyskuje upoważnienie do przetwarzania danych osobowych w zakresie [...].
Upoważnienie jest ważne w okresie zatrudnienia/wykonywania czynności na rzecz XYZ [administrator danych]. Upoważnienie jest podstawą do nadania X uprawnienia do poszczególnych Systemów informatycznych funkcjonujących w YXZ.
Dodatkowo należy zobowiązać handlowca do przetwarzania danych osobowych zgodnie z udzielonym upoważnieniem oraz z przepisami RODO oraz przepisami ochrony danych osobowych oraz do zachowania poufności przetwarzanych danych osobowych.
Zgoda na przetwarzanie danych w określonym może być wyrażona również poprzez określoną czynność, na przykład:
Udzieleniem zgody na przesyłanie informacji marketingowych/newslettera nie jest:
Lista potencjalnych klientów = CRM wypełniany przez dane potencjalnych klientów znalezione w sieci.
Zgodnie z RODO takie działanie nie powinno mieć miejsca. Nie mamy bowiem żadnej podstawy prawnej do zbierania takich danych = przetwarzanie danych nie ma podstawy prawnej.
Ryzyka: brak podstawy dla przetwarzania (brak zgody podmiotu danych) brak informacji o aktualności danych.
Kto odpowiada za dane klientów?
Firma X, która zdecydowała się na skorzystanie z usług chatbota i wyznaczyła grupę klientów, z którymi komunikuje się bot, czy dostawca chatbota - firma Y?
Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa danych dotyczy zarówno firmy Y (dostawcy chatbota), który jest w tym procesie nie tylko projektantem i wykonawcą rozwiązań, ale i doradcą, jak i firma X, która ustala cele i sposoby przetwarzania danych klientów.
Kto jest kim w takim układzie?
W tym układzie podmiot, który odpowiada za cele i sposoby przetwarzania danych - firma X = administrator danych osobowych. Dostawca chatbota = podmiot przetwarzający.
Dostawca chatbota również może przetwarzać dane osobowe użytkowników komunikujących się z botem.
Pomiędzy firmą X (administratorem danych osobowych) a firmą Y - dostawcą chatbota (podmiotem przetwarzającym) będzie musiała być podpisana umowa powierzenia przetwarzania danych osobowych (należy wybrać takiego dostawcę chatbota, który będzie gwarantował wdrożenie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych).
Każdy marketer - jeszcze na etapie planowania nowych działań marketingowych - powinien pamiętać o:
Każdy marketer - jeszcze na etapie planowania nowych działań marketingowych - powinien pamiętać o:
Aby wysyłać newsletter legalnie administrator danych osobowych musi:
Administratorem Twoich danych osobowych jest Jan Kowalski, ul. Mazowiecka 1, Warszawa e-mail: kontakt@jankowalski.pl. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych osobowych będzie Twoja zgoda, którą wyraziłeś, zaznaczając stosowne checkboxy w formularzu zapisu do newslettera, a którą potwierdzisz, klikając w powyższy link.
Twoje dane zostaną zapisane w bazie systemu MailChimp/GetReponse etc. i będą przechowywane na serwerze znajdującym się w Stanach Zjednoczonych Ameryki (USA). Bez obaw - MailChimp przystąpił do programu Tarczy Prywatności i zapewnia odpowiedni poziom ochrony danych osobowych wymagany przez przepisy europejskie. Twoje dane będą przetwarzane przez czas prowadzenia przeze mnie działalności gospodarczej, chyba że wcześniej zrezygnujesz z otrzymywania newslettera, co spowoduje usunięcie danych z bazy.
Będziesz mieć prawo żądania dostępu do swoich danych osobowych oraz do ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych – na zasadach określonych w art. 16 – 21 RODO.
Twoje dane będą przetwarzane wyłącznie w celu przesyłania Ci newslettera.
W każdej chwili będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania newslettera.
Jeżeli uznasz, że Twoje dane są przetwarzane niezgodnie z przepisami prawa, będziesz mógł wnieść skargę do organu nadzorczego.
Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne, by otrzymywać newsletter.
Czy w przypadku korzystania z systemów mailingowych konieczne jest zawarcie umowy powierzenia przetwarzania danych?
Tak. Na stronach dostawców systemów mailingowych typu MailChimp, FreshMail czy GetResponse znajduje się link, który pozwoli wygenerować automatycznie umowę powierzenia:
https://mailchimp.com/legal/forms/data-processing-agreement/?_ga=2.95611098.710127398.1524772391-1955024402.1524772391
Wiele firm przy zamówieniu usługi, m.in. internetu czy telewizji, proponuje swoim klientom ulgę finansową (np. w wysokości kilku złotych miesięcznie) w zamian za wyrażenie zgody na komunikację marketingową poprzez np. e-mail oraz SMS. Zgodę można cofnąć w dobrowolnym momencie trwania umowy, jednak trzeba się przy tym liczyć ze zwiększeniem abonamentu o wysokość rabatu. Czy RODO daje zielone światło na tego typu działanie?
RODO daje zielone światło na takie działanie.
Firmy mają prawo aktywnie zachęcać klientów, aby udzielali zgód na przetwarzanie danych, np. poprzez promocje czy programy lojalnościowe.
Warunek?
Klient w trakcie zamawiania usługi ma mieć zapewnioną pełną swobodę (wybór) w zakresie udzielania bądź nie zgody na komunikowanie się z nim w celach marketingowych Zgoda na przetwarzanie może być w każdej chwili cofnięta.
Przepisy rozporządzenia ePrivacy nakładają obowiązki na wszelkich dostawców usług łączności online, takich jak np.
Terytorialnie rozporządzenie obejmuje wszelkie usługi łączności elektronicznej świadczone odbiorcom usług znajdującym się w Unii Europejskiej, korzystanie z takich usług oraz przetwarzanie informacji związanych ze sprzętem elektronicznym użytkowników znajdujących się w UE.
Zakresem ochrony przepisów ePrivacy są objęte:
Rozporządzenie ePrivacy jest komplementarne do RODO, a jednocześnie stanowi wobec niego regulację szczególną, w przypadku gdy dane pozyskiwane w związku ze świadczeniem usług łączności są danymi osobowymi.
We wszystkich kwestiach danych osobowych, które nie zostały uregulowane wprost w rozporządzeniu ePrivacy, stosuje się RODO.
ePrivacy nakazuje stosowanie gwarancji wynikających z RODO również do danych osób prawnych (obowiązek wdrożenia odpowiednich środków bezpieczeństwa danych, a także warunki pozyskiwania zgody określone w RODO).
Obowiązek przeprowadzenia oceny skutków dla bezpieczeństwa danych (data privacy impact assessment), jeśli przetwarzanie wiąże się z wysokim ryzykiem naruszenia praw i wolności użytkowników urządzeń końcowych (w szczególności w przypadku przetwarzania metadanych).
Retencja danych: stosowane przepisy RODO w stosunku do danych osobowych.
Jakie dane są objęte ochronę rozporządzenia ePrivacy?
ePrivacy ma również zastosowanie do komunikatów przesyłanych w trybie maszyna-maszyna, jeśli dochodzi do przekazywania sygnału w ramach sieci. Ma to w szczególności zastosowanie do rozwiązań opartych na internecie rzeczy (Internet of Things, IoT).
ePrivacy chroni poufność informacji pozyskiwanych zarówno w związku ze świadczeniem tradycyjnych usług łączności, jak również pozyskiwanych w związku z opartymi na Internecie usługami umożliwiającymi komunikację jak np.:
Zasada ochrony poufności danych pochodzących z komunikacji elektronicznej:
ePrivacy chroni poufność danych pochodzących z komunikacji elektronicznej, która obejmuje zarówno:
Zasada ochrony poufności danych pochodzących z komunikacji elektronicznej:
Zasada: Wszystkie dane pochodzące z łączności traktowane są jako poufne = zakazane jest przechwytywanie danych, tj. słuchanie, czytanie, skanowanie, czy przechowywanie danych, a także monitorowanie odwiedzanych stron, interakcji z innymi użytkownikami etc.
Przetwarzanie danych możliwe tylko w szczególnych przypadkach:
Do tej pory użytkownicy otrzymywali zbyt dużą ilość próśb o zaakceptowanie tzw. ciasteczek.
Zgodnie z ePrivacy użytkownicy w ustawieniach przeglądarek mogą trwale zaakceptować bądź odrzucić wybrane przez siebie cookies
= informacja o ciasteczkach będzie musiała być udzielona przy każdej instalacji przeglądarki, a nie przy każdym wyświetleniu nowej strony.
Nie wymagają już zgody użytkownika ciasteczka, które nie stwarzają zagrożenia dla prywatności, a ułatwiają korzystanie ze strony – np. pliki zapamiętujące zawartość koszyka w sklepie internetowym.
Uproszczenie przepisów dotyczących plików cookie
Zgodnie z ePrivacy istnieje zakaz wysyłania do użytkowników niechcianych wiadomości, niezależnie od sposobu komunikacji – zarówno niechcianych SMS-ów, mailingu, jak i telefonicznego marketingu, jeżeli użytkownik nie wyrazi na nie zgody.
Co więcej, państwa członkowskie UE mogą na własną rękę zastosować rozwiązania oferujące obywatelom możliwość zastrzeżenia, że nie życzą sobie otrzymywania niechcianych połączeń od telemarketerów w ogóle.
Firmy telemarketingowe muszą stosować specjalne numery telefonów lub prefiksy przed numerami wskazujące na to, że połączenie przychodzące będzie rozmową marketingową.
Lepsza ochrona przed spamem
Naruszenie przepisów ePrivacy może skutkować:
Surowe kary za naruszenie przepisów o prywatności
ePriavacy zakłada możliwość uzyskania rekompensaty z tytułu poniesionej szkody majątkowej lub niemajątkowej w wyniku naruszeń przepisów e-prywatności.
Możliwość uzyskania rekompensaty za naruszenie przepisów o prywatności
ePriavacy zakłada możliwość uzyskania rekompensaty z tytułu poniesionej szkody majątkowej lub niemajątkowej w wyniku naruszeń przepisów e-prywatności.
Zapytanie o zgodę musi być Ci przedstawione w jasny i zwięzły sposób, pozwalający wyraźnie odróżnić je od pozostałych kwestii podanych w tekście, takich jak warunki korzystania z określonej usługi. Zapytanie o zgodę musi być napisane zrozumiałym językiem.
Zapytanie musi dokładnie określać, w jaki sposób dane osobowe zostaną wykorzystane, oraz zawierać dane kontaktowe podmiotu zajmującego się przetwarzaniem danych.
Aby firma mogła uznać, że ma prawo przetwarzać Twoje dane, musi uzyskać zgodę wyrażoną przez Ciebie w sposób dobrowolny, konkretny i świadomy.
„Świadoma zgoda” oznacza, że zanim ją wyrazisz powinieneś otrzymać informacje o procesie przetwarzania danych osobowych, określające co najmniej:
tożsamość firmy/organizacji przetwarzającej dane;
zamierzone cele przetwarzania danych;
rodzaj przetwarzanych danych;
możliwość wycofania zgody (przykład: możliwość wysłania wiadomości e-mail zawierającej wycofanie zgody);
jeśli dotyczy - informację o tym, że dane zostaną wykorzystane do celów całkowicie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, w tym profilowania;
informację o tym, czy zgoda dotyczy międzynarodowego przekazywania danych osobowych, o możliwym ryzyku związanym z przesłaniem danych do krajów spoza UE.
Tak. Co więcej, podmiot, który będzie chciał zarejestrować rozmowę będzie miał obowiązek zapytać Cię o to, czy zgadzasz się aby rozmowa była rejestrowana - a nie jedynie poinformować tak jak to było do tej pory:
"Informuję jedynie, że rozmowa może być rejestrowana".
Informacja powinno brzmieć:
Nazywamy się X. Mamy Pani/Pana dane osobowe od X, które uzyskaliśmy na podstawie.... Dzwonimy do Pani/Pana w celu ....Czy wyraża Pan/Pani zgodę abyśmy mogli zarejestrować naszą rozmowę? Zapis naszej rozmowy będzie wykorzystywany w celach.....
Szczególne kategorie danych takie jak:
to dane uznawane za „wrażliwe” i na mocy RODO podlegają szczególnej ochronie.
Ogólna zasada mówi, że przetwarzanie wymienionych powyżej typów danych jest zabronione. Wyjątki, kiedy firma lub organizacja może przetwarzać wrażliwe dane osobowe, występują gdy:
Przykład:
Główny Urząd Statystyczny (organ państwowy) regularnie organizuje spis powszechny. Otrzymujesz link do ankiety, którą masz obowiązek wypełnić. Zawiera ona pytania o płeć i pochodzenie rasowe lub etniczne.
Czy taka ankieta jest zgodna z prawem?
Tak, gdyż służy celom interesu publicznego i zawiera odpowiednie zabezpieczenia danych wrażliwych (np. dostęp do danych mają wyłącznie uprawnione osoby opracowujące wyniki spisu).
GUS może przetwarzać dane szczególnie chronione. Ale już prywatna firma musiałaby uzyskać Twoją wyraźną zgodę na przetwarzanie danych szczególnie chronionych przez prawo.
Prawo do zapomnienia to uprawnienie osoby, której dane dotyczą, do żądania usunięcia jej danych, jeśli:
Prawo do bycia zapomnianym to prawo zaprzestania przetwarzania danych danej osoby sprowadzające się do usunięcia publicznie dostępnych informacji o takim przetwarzaniu.
ALE! Prawo do bycia zapomnianym nie może ingerować w bezpieczeństwo innych danych osobowych lub jest nadmierne do celów. ADO nie będzie musiał ingerować w back-up, jeśli wymagałoby to podjęcia nadmiernych wysiłków technicznych i kosztowych.
W dwóch przypadkach administrator może odmówić prawa do zapomnienia:
Dojdzie wtedy do naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych.
Naruszenie ochrony danych osobowych oznacza naruszenie bezpieczeństwa prowadzące do przypadkowego lub niezgodnego z prawem zniszczenia, utracenia, zmodyfikowania, nieuprawnionego ujawnienia lub nieuprawnionego dostępu do przetwarzanych danych osobowych.
W takich sytuacjach administrator danych osobowych musi niezwłocznie zgłosić to organowi nadzorczemu.
Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że naruszenie ochrony danych osobowych może powodować wysokie ryzyko naruszenia praw i wolności osób fizycznych - osoba, której dane dotyczą, także musi zostać powiadomiona o takim naruszeniu.
Przykład:
Zamawiasz taksówkę za pośrednictwem aplikacji internetowej.
Firma przewozowa ucierpiała z powodu poważnego naruszenia ochrony danych osobowych, polegającego na wykradzeniu danych kierowców oraz klientów. Okazało się, że dane osobowe nie były chronione za pomocą konkretnych zabezpieczeń.
Administrator danych osobowych to podmiot, który:
Jeśli więc Twoja firma lub organizacja decyduje o tym „po co” i „w jaki sposób” powinno się przetwarzać dane, to znaczy, że jest ona administratorem danych. To administrator danych odpowiada za legalność wszelkich operacji wykonywanych na danych osobowych. Natomiast pracownicy, którzy przetwarzają dane w ramach jednej firmy lub organizacji wykonują zadania w imieniu swojego administratora danych (np. pracodawcy).
Warto, aby każda firma miała wybraną osobę, która będzie całościowo odpowiedzialną za przetwarzanie danych osobowych w firmie.
Obowiązki administratora dzielą się na dwa podstawowe rodzaje:
Administratorzy = sprzedawcy online powinni zaktualizować zasady korzystania, regulaminy i politykę prywatności swoich serwisów, aby spełniały wszystkie wymogi RODO.
Podmiot przetwarzający:
Obowiązki podmiotu przetwarzającego względem administratora muszą być określone w umowie lub innym akcie prawnym.
Podmiot przetwarzający dane może zlecić innemu podmiotowi przetwarzającemu podwykonawstwo części swoich obowiązków albo wyznaczyć podmiot współprzetwarzający dane wyłącznie po otrzymaniu uprzedniej pisemnej zgody administratora danych.
Typową działalnością podmiotu przetwarzającego jest dostarczanie rozwiązań IT, w tym usług przechowywania danych w chmurze.
Podmiotem przetwarzającym może być podmiot świadczący usługi CRM-owe lub związane z helpdeskiem, który przetwarza dane swoich kontrahentów.
Podmiot przetwarzający ma obowiązek prowadzić "rejestr kategorii czynności przetwarzania". Kategoria czynności przetwarzania (kategoria przetwarzań) to rodzaj usługi realizowanej przez podmiot przetwarzający na zlecenie administratora związanej ze zleconymi czynnościami przetwarzania. Rodzajami takich usług mogą być np.:
W odróżnieniu od rejestru czynności - rejestr kategorii czynności nie obejmuje:
Administrator danych odpowiada za legalność wszelkich operacji wykonywanych na danych osobowych i decyduje o tym, jakie środki techniczne i organizacyjne należy podjąć.
Wybrane przez administratora środki techniczne i organizacyjne powinny być oparte na przeprowadzonej wcześniej ocenie ryzyka - dokumenty mają uzasadniać podjętą decyzję administratora o wyborze takich, a nie innych środków ochrony danych osobowych.
Jedną z kluczowym zasada RODO jest zasada rozliczalności - administrator ma ma zadanie wykazać (właśnie poprzez dokumentację), że podjął środki ochrony danych osobowych adekwatne do zakresu przetwarzania danych.
O tym, jakie środki bezpieczeństwa będzie należało podjąć decydować będą 4 elementy:
Ale w pierwszej kolejności należy zweryfikować jakie dane osobowe przetwarzamy oraz przeprowadzić ich porządki.
Pierwszym krokiem jest weryfikacja aktualnej sytuacji danych osobowych w firmie:
Dane powinny zostać pogrupowane zgodnie z definicją zbioru danych.
Zbiór danych = uporządkowany zestaw danych osobowych dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest scentralizowany, zdecentralizowany czy rozproszony funkcjonalnie lub geograficznie.
Np. zbiór danych klientów, zbiór danych kandydatów do pracy czy zbiór danych kontrahentów.
Przykład: zbiór danych kontrahentów. Weryfikacja:
Działania w zakresie legalności przetwarzania danych:
Należy przeprowadzić ocenę skutków przetwarzania danych osobowych:
Rekomendacja: Warto przeprowadzić ocenę skutków dla każdego przetwarzania, nawet jeśli przetwarzamy tylko dane niewielkiej ilości klientów.
Analiza ryzyka i podejście oparte na ryzyku jest kluczowe dla zrozumienia i zrealizowania obowiązków wynikających.
Podejście oparte na ryzyku oznacza, że:
odchodzimy od sztywno określonych środków bezpieczeństwa danych (określone hasło, polityka bezpieczeństwa, zgłoszenie danych do GIODO itd.);
dobór odpowiednich środków zależy od oceny ryzyka;
opiera się na zasadzie proporcjonalności (nie zbieramy za dużo danych);
ocena następuje w oparciu o elementy wskazane w RODO;
uwzględnić należy perspektywę podejścia, tj. ochronę praw i wolności osób fizycznych.
Ocenę skutków przetwarzania można przeprowadzić w tej kolejności:
Co to są "czynności przetwarzania"?
W kontekście obowiązku określonego w art. 30 ust. 1 RODO przyjąć należy, że czynności przetwarzania to zespół powiązanych ze sobą operacji na danych, wykonywanych przez jedną lub kilka osób, które można określić w sposób zbiorczy, w związku z celem, w jakim te czynności są podejmowane.
Obowiązek prowadzenia rejestru czynności spoczywa na administratorze danych osobowych ALE rejestr czynności przetwarzania to praca zespołowa = za jego poprawność odpowiadają wszystkie działy w firmie.
Rejestr czynności przetwarzania = bezpieczeństwo dla administratora
| Nazwa administratora danych: |
| Adres administratora danych: |
| Nazwa i adres współadministratora danych: |
| Nazwa i adres przedstawiciela: |
| Rodzaj czynności | Kategorie osób, których dane dotyczą | Zakres danych | Kategorie odbiorców | Państwa trzecie (jeśli dotyczy) | Planowany termin usunięcia |
| Nazwa zbioru |
| Opis środków zabezpieczających |
W rejestrze czynności mogą znaleźć się również (nieobligatoryjnie) takie elementy jak:
informacje dotyczące przeprowadzonej oceny skutków dla ochrony danych itp.
Rejestry mają formę pisemną, w tym formę elektroniczną.
Rejestr nie jest dokumentem jawnym. Administrator lub podmiot przetwarzający oraz – gdy ma to zastosowanie – przedstawiciel administratora lub podmiotu przetwarzającego mają obowiązek udostępnić rejestr na żądanie organu nadzorczego.
Rejestr czynności przetwarzania to dokument operacyjny służący do weryfikacji nie tylko spełnienia samego obowiązku z art. 30 RODO ale również tego, czy nasze działanie wewnątrz organizacji są poprawne z punktu widzenia:
Rejestr czynności powinien być na bieżąco aktualizowany przez ADO.
Na podstawie rejestru czynności przetwarzania możemy dokonać pierwszych analitycznych czynności związanych z oceną ryzyka przetwarzania danych.
Przykład: rekrutacja pracowników:
W przypadku rekrutacji pracowników, jeden cel będzie obejmował wiele cząstkowych operacji niewymagających szczegółowego ich opisywania w rejestrze, takich jak:
Przykład: obsługa umów sprzedaży:
Podobnie w przypadku przetwarzania danych w celu obsługi umów sprzedaży określonych towarów i usług jako „czynność przetwarzania” wskazać można ogólnie np. „obsługa umów sprzedaży”, bez konieczności wpisywania do rejestru cząstkowych operacji wykonywanych w ramach tego procesu, takich jak:
Nie ma zatem obowiązku opisywania każdej poszczególnej operacji wykonywanej na danych, takiej jak np. zbieranie, utrwalanie, porządkowanie, usuwanie. Rejestr powinien obejmować opis poszczególnych zespołów operacji związanych zbiorczo z realizacją określonego celu przetwarzania.
Obowiązek z art. 30 RODO nie ma zastosowania do przedsiębiorcy lub podmiotu zatrudniającego mniej niż 250 osób, chyba że:
przetwarzanie, którego dokonują, może powodować ryzyko naruszenia praw lub wolności osób, których dane dotyczą -> KAŻDE PRZETWARZANIA MOŻE POWODOWAĆ RYZYKO
nie ma charakteru sporadycznego → BRAK JASNYCH KRYTERIÓW CO TO OZNACZA W PRAKTYCE
przetwarzanie obejmuje szczególne kategorie danych osobowych lub wyroki i naruszenia prawa;
= ostatecznie trudno jest wskazać podmioty, które na pewno nie będę zobowiązane do tego, aby prowadzić rejestr czynności.
Dokumentacja wewnętrzna administratora:
| Nazwa administratora danych: |
| Adres administratora danych: |
| Nazwa i adres współadministratora danych: |
| Nazwa i adres przedstawiciela: |
| Rodzaj czynności | Kategorie osób, których dane dotyczą | Zakres danych | Kategorie odbiorców | Państwa trzecie (jeśli dotyczy) | Planowany termin usunięcia |
| Nazwa zbioru |
| Opis środków zabezpieczających |
Upoważnienie
dla X [stanowisko]
do przetwarzania danych osobowych w zakresie pełnionych obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku.
X uzyskuje upoważnienie do przetwarzania danych osobowych w zakresie [...].
Upoważnienie jest ważne w okresie zatrudnienia/wykonywania czynności na rzecz XYZ [administrator danych]. Upoważnienie jest podstawą do nadania X uprawnienia do poszczególnych Systemów informatycznych funkcjonujących w YXZ.
Rejestr urządzeń przetwarzających dane osobowe w firmie może zawierać informacje dot.:
| Lp. | Nazwa oprogramowania | Dane osobowe przetwarzane w oprogramowaniu | Konieczność podpisania umowy powierzenia danych |
|---|---|---|---|
| 1. | |||
| 2. | |||
| 3. |
| Lista oprogramowania wykorzystywanego w firmie X |
|---|
Administrator i podmiot przetwarzający wdrażają odpowiednie środki techniczne i organizacyjne:
uwzględniając stan wiedzy technicznej,
koszt wdrażania oraz
charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania oraz
ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia i wadze zagrożenia, po to, aby zapewnić stopień bezpieczeństwa odpowiadający temu ryzyku.
Zgłoszenie musi być dokonane w przypadku stwierdzenia naruszenia ochrony danych osobowych, chyba że jest mało prawdopodobne, by naruszenie to skutkowało ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych. → OBOWIĄZEK BEZWZGLĘDNY (art. 33 ust. 3 RODO)
Zgłoszenie musi co najmniej:
Czas reakcji: dokonania zgłoszenia należy dokonać w okresie do 72 godzin od zdarzenia → w przypadku opóźnienia w dokonaniu zgłoszenia należy do niego dołączyć wyjaśnienie przyczyn opóźnienia.
Administrator dokumentuje wszelkie naruszenia ochrony danych osobowych, w tym okoliczności naruszenia ochrony danych osobowych, jego skutki oraz podjęte działania zaradcze. (art. 33 ust. 5 RODO)
Dokumentacja zewnętrzna administratora danych osobowych
= wszystkie te, które podmiot danych widzi podczas kontaktu z administratorem danych (najczęściej podczas wejścia na stronę www):
klauzula informacyjna z art. 13 RODO,
polityka prywatności,
treści zgód na przetwarzanie danych osobowych (checkboxy).
Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest: XYZ z siedzibą XYZ Warszawa.
Celem przetwarzania Pani/Pana danych osobowych jest np. przesyłanie informacji o nowych usługach i promocjach Administratora oraz pozostanie w kontakcie z osobami, które za pośrednictwem serwisu www nawiązały kontakt z Administratorem. Podstawą prawną przetwarzania danych osobowych jest zapisanie się do bazy osób zainteresowanych usługami Administratora.
Administrator danych osobowych nie przewiduje przekazywania Pani/Pana danych osobowych innym odbiorcom lub do państwa trzeciego.
Pani/Pana dane osobowe będą przechowywane przez okres prowadzenia działalności przez Administratora.
Administrator informuje, że ma Pani/Pan prawo dostępu do danych osobowych, jak również ma Pani/Pan prawo do ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz ma Pani/Pan prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także ma Pani/Pan prawo do przenoszenia danych.
Administrator informuje, że ma Pani/Pan prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.
Administrator informuje, że podanie danych osobowych dobrowolne, lecz jest niezbędne do korzystania otrzymywania informacji z nowymi usługami i promocjami.
Administrator informuje, że nie są stosowane automatyczne metody podejmowania decyzji w tym oparte na profilowaniu.
Każdy podmiot przetwarzający dane osobowe osób fizycznych powinien posiadać dokument o nazwie "Polityka prywatności".
W "Polityce prywatności" powinny znaleźć się informacje o tym:
kto jest administratorem danych osobowych,
w jaki sposób administrator pozyskuje dane,
jaka jest podstawa prawna przetwarzania danych,
jaki jest cel przetwarzania danych osobowych,
czy podanie danych jest dobrowolne,
jak zabezpieczone są dane,
jakie są uprawnienia podmiotów danych w związku z przetwarzaniem ich danych.
W zakresie plików cookies, użytkownik powinien być poinformowany:
jakie są rodzaje stosowanych plików cookies,
jaki jest cel wykorzystywania plików cookies,
jakie są możliwości odpowiednich ustawień przeglądarki w zakresie cookies.
Przykład: XYZ wykorzystuje pliki cookies (ciasteczka), czyli niewielkie informacje tekstowe, przechowywane na urządzeniu końcowym kupującego (np. komputerze, tablecie, smartfonie). Cookies mogą być odczytywane przez system teleinformatyczny XYZ. Administrator przechowuje pliki cookies na urządzeniu końcowym użytkownika, a następnie uzyskuje dostęp do informacji w nich zawartych w celach statystycznych oraz w celu zapewnienia prawidłowego działania serwisu.
Każdemu organowi nadzorczemu przysługują wszystkie następujące uprawnienia naprawcze:
Każdemu organowi nadzorczemu przysługują wszystkie następujące uprawnienia naprawcze:
Każdemu organowi nadzorczemu przysługują wszystkie następujące uprawnienia naprawcze:
Facebook Lead Ads to reklamy służące pozyskiwaniu kontaktów na Facebooku = zbierania danych osobowych. Jak działa Facebook Lead Ads?
Gdy użytkownik przesyła formularz w wyniku kliknięcia w reklamę, to przekazuje swoje dane osobowe. Najczęściej będzie to adres e-mail lub numer telefonu połączony z imieniem i nazwiskiem.
Kto odpowiada za dane zbierane w formularzu na Facebooku? Facebook, który fizycznie zbiera i przechowuje dane? Czy podmiot, który korzysta z usługi Facebook Leads Ads, aby pozyskać nowe leady sprzedażowe?
Za zapewnienie właściwej ochrony danych osobowych odpowiada zarówno Facebook, jak i podmiot, który zdecydował się skorzystać z Facebook Lead Ads w celu zdobycia kontaktów do nowych klientów, czyli administrator danych osobowych:
Jakie obowiązki ciążą na administratorze danych osobowych w związku z pozyskiwaniem danych osobowych w ramach usługi Facebook Lead Ads?
Administrator danych osobowych (firma, która zdecydowała się skorzystać z Facebook Lead Ads) musi uzyskać podstawę do przetwarzania danych użytkowników, którzy wypełnili formularz. Jakie podstawy przetwarzania danych wymienia RODO?
W przypadku wykorzystywania danych pozyskanych poprzez Facebook Lead Ads do celów marketingowych podstawą przetwarzania danych będzie najczęściej zgoda.
Administrator danych osobowych ma obowiązek pozyskać od użytkownika jednoznaczną, świadomą i dobrowolną zgodę na przetwarzanie jego danych do celów marketingowych.
Sposobem na zebranie zgody może być np. zachęcenie użytkownika do zaznaczenia odpowiedniego checkboxa. Facebook Lead Ads umożliwia dodanie checkboxa w ramach formularza reklamy kontaktowej.
W przypadku zbierania adresów e-mail zgoda na przetwarzanie danych może brzmieć np.:
Wyrażam zgodę na otrzymywanie na mój adres e-mail informacji o produktach i usługach firmy X.
W przypadku zaś zbierania numerów telefonu, aby móc kontaktować się z użytkownikiem w celach marketingowych lub sprzedażowych zgoda na przetwarzanie danych może brzmieć np.:
Wyrażam zgodę na kontakt telefoniczny realizowany przez firmę X w celach marketingowych.
Ważne, aby zgoda odpowiadała celowi, w jaki administrator danych osobowych planuje wykorzystywać dane. Inna będzie zgoda na mailing, a inna na kontakt telefoniczny. Jeżeli zgoda została odebrana na przesyłanie informacji poprzez e-mail to administrator nie powinien kontaktować się z użytkownikiem telefonicznie.
1 cel = 1 zgoda
Kolejnym obowiązkiem administratora danych osobowych jest posiadanie odpowiedniej polityki prywatności.
Na ten obowiązek wskazuje sam Facebook, nakazując administratorowi danych osobowych w treści reklamy kontaktowej podlinkowanie do własnej polityki prywatności.
Co powinno znaleźć się w "odpowiedniej polityce prywatności"?
Wszystkie informacje, o których mowa w art. 13 RODO, a zatem:
Zgodnie z RODO obowiązek informacyjny powinien zostać zrealizowany podczas pozyskiwania danych osobowych.
Biorąc pod uwagę, że w formularzu (czy też obok niego) nie ma zbyt wiele miejsca na zamieszczenie wszystkich informacji z art. 13 RODO dobrym rozwiązaniem będzie wskazać w formularzu, że szczegóły związane z przetwarzaniem danych osobowych znajdują się w polityce prywatności (--> a następnie zamieścić link do polityki prywatności)
Jakie jeszcze obowiązki RODO nakłada na administratora danych osobowych? Administrator musi pamiętać o wdrożeniu odpowiednich środków bezpieczeństwa niezbędnych do zapewnienia ochrony danych osobowych. Środki bezpieczeństwa powinny być odpowiednich ze względu na:
RODO nie wymienia żadnych konkretnych środków - to administrator ma obowiązek zastanowienia się, jakie środki będą odpowiednie w jego przypadku.
Przykładowe środki bezpieczeństwa, które administrator może zastosować to np.:
ADO powinien zawrzeć wszystkie powyższe środki w wewnętrznej dokumentacji ochrony danych osobowych.
Dokumentacja ochrony danych osobowych nie będzie dot. wyłącznie Facebook Lead Ads, ale wszystkich działań marketingowych podejmowanych przez administratora danych osobowych. Dlatego administrator danych osobowych powinien (nie tylko przy okazji Facebook Lead Ads) prowadzić regularnie rejestr czynności przetwarzania, w którym pozyskiwanie leadów dzięki usłudze Facebook Lead Ads będzie kolejną czynnością przetwarzania danych osobowych:
| Rodzaj czynności | Kategorie osób, których dane dotyczą | Zakres danych | Kategorie odbiorców | Państwa trzecie (jeśli dotyczy) | Planowany termin usunięcia |
| działania marketingowe | użytkownicy, którzy wypełnili formularz w ramach usługi Facebook Lead Ads | adres e-mail, imię, nazwisko, ... |
| Nazwa zbioru: Dane użytkowników Facebook Lead Ads |
| Opis środków zabezpieczających |
Decydując się na skorzystanie z Facebook Lead Ads Twoim obowiązkiem jako administratora danych osobowych jest pozyskanie od użytkowników prawidłowych zgód na przetwarzanie ich danych osobowych, a następnie zapewnienie bezpieczeństwa danych, które pozyskałeś dzięki Lead Ads.
Twoim zadaniem jako administratora jest:
Każdy konkurs wiąże się nierozerwalnie ze zbieraniem danych osobowych.
Dlatego każde zgłoszenie konkursowe powinno zawierać jednoczenie wyrażenie zgody na przetwarzanie danych osobowych w celu udziału w konkursie, promocji organizatora poprzez opublikowanie danych zwycięzców na stronie internetowej organizatora czy upublicznianie wizerunku zwycięzcy na stronie internetowej organizatora.
Zgodnie z RODO (art. 4 RODO) zgoda:
to dobrowolne, konkretne, świadome i jednoznaczne okazanie woli, którym osoba, której dane dotyczą, w formie oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego, przyzwala na przetwarzanie dotyczących jej danych osobowych.
Organizator konkursu (administrator danych osobowych) nie powinien zbierać więcej danych, niż jest to konieczne dla celów przeprowadzenia konkursu.
Czy każdy konkurs musi posiadać regulamin?
Tak, każdy konkurs powinien posiadać regulamin, który jest obowiązkowy z kilku powodów:
Usługodawca określa regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną (oraz ) nieodpłatnie udostępnia usługobiorcy regulamin przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług.
Organizator konkursu = administrator musi podać następujące informacje:
W przypadku organizacji konkursu na Facebooku należy pamiętać o regulaminie Facebooka, który wyznacza zasady przeprowadzania konkursów za pośrednictwem Facebooka.
W przypadku używania serwisu Facebook do przekazywania informacji na temat promocji lub przeprowadzania promocji (np. konkursów lub loterii) organizator odpowiada za zgodną z prawem obsługę tej promocji, w tym za:
- Oficjalny regulamin;
- Warunki oferty i wymagania wstępne (np. ograniczenia dotyczące wieku i miejsca zamieszkania);
- Zgodność z przepisami i warunkami dotyczącymi nagród oferowanych w ramach promocji (np. zarejestrowanie promocji i uzyskanie wszelkich obowiązkowych zezwoleń);
Promocja = konkurs lub loteria
W świetle prawa konkurs to przyrzeczenie publiczne, o którym mowa w art. 919-921 Kodeksu cywilnego. Loteria to natomiast gra losowa, która w świetle ustawy o grach hazardowych musi spełnić szereg wymagań przewidzianych przez tę ustawę. Loteria charakteryzuje się elementem przypadku, losowości, który decyduje o przyznaniu nagrody. Będzie to miało miejsce w szczególności, gdy o wygranej będzie przesądzało losowanie.
W konkursie wymagane jest świadome działanie uczestnika, który powinien wykazać się swoją wiedzą, umiejętnościami czy kreatywnością.
Dlaczego to ważne?
Organizacja loterii promocyjnej bez wymaganego zezwolenia może pociągać za sobą konsekwencje zarówno dla jej organizatora, jak i uczestników. Aby zorganizować loterię promocyjną zgodnie z prawem należy spełnić szereg formalności:
To właśnie o zezwoleniu na organizację loterii promocyjnej mówi Facebook w swoim regulaminie.
Konkurs jest zdecydowanie łatwiejszy (w organizacji) i bezpieczniejszy.
Promocje na Facebooku muszą zawierać następujące zapisy:
- Pełne zwolnienie serwisu Facebook z odpowiedzialności przez każdego uczestnika.
- Informację, że promocja nie jest w żaden sposób sponsorowana, popierana ani przeprowadzana przez serwis Facebook ani z nim związana.
- Promocje można przeprowadzać na stronach lub w aplikacjach na Facebooku. Do przeprowadzania promocji nie można wykorzystywać prywatnych osi czasu ani połączeń ze znajomymi (np. niedozwolone jest stosowanie rozwiązań typu „udostępnij na swojej osi czasu, aby wziąć udział w promocji”, „udostępnij na osi czasu znajomego, aby uzyskać dodatkowe udziały w promocji” czy „oznacz znajomych w tym poście, aby wziąć udział w promocji”).
- Facebook nie pomaga w przeprowadzaniu promocji. Administrator promocji korzysta z serwisu Facebook do administrowania promocją na własną odpowiedzialność.
Jak długo trzymać dane osobowe podane podczas zgłoszenia konkursowego?
Dane, które zostały pozyskane przez organizatora jedynie w celu wzięcia udziału w konkursie powinny zostać usunięte po zakończeniu konkursu = brak podstawy do przetwarzania danych osobowych wszystkich, którzy dokonali zgłoszenia.
Zgłoszenia zwycięzców, którzy otrzymali nagrody pieniężne należy trzymać tak długo, jak jest to konieczne ze względów podatkowych.
Wizerunek jako dane osobowe.
Jeśli organizator zamierza prezentować wizerunki zwycięzców np. na Facebooku długo po zakończeniu konkursu, to karty zgłoszeniowe zawierające zgody na wykorzystanie danych i wizerunku należy przechowywać przez taki okres czasu, przez jaki wizerunek będzie wykorzystywany (pod warunkiem posiadania odpowiedniej zgody podmiotu danych).
Nierzadko zdarza się, że kupujący rozpoczyna proces składania zamówienia, ale go nie kończy. Wdrożony mechanizm śledzi jednak poczynania użytkownika i wysyła mu wiadomość zachęcającą do dokończenia zamówienia. Ale aby tak się stało użytkownik musi pozostawić w bazie sklepu swój adres e-mail.
Pamiętasz jak wyjaśniałam kiedy adres e-mail jest daną osobową, a kiedy nie? W większości przypadków udostępnienie adresu e-mail (pod warunkiem, że nie brzmi on: misiaczek@gmail.com) będzie udostępnieniem danych osobowych. A to oznacza, że odzyskiwanie porzuconych koszyków = przesyłanie do użytkowników wiadomości e-mail z propozycją zakończenia procesu zamówienia będzie przetwarzaniem danych osobowych.
Czym jest przetwarzanie danych osobowych?
Zgodnie z definicją zawartą w RODO przetwarzanie danych oznacza:
operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany, taką jak:
Aby przetwarzanie danych osobowych było zgodnie z RODO musi istnieć podstawa prawna dla przetwarzania danych osobowych.
Zgodnie z art. 6 RODO przetwarzanie jest zgodne z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy – i w takim zakresie, w jakim – spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:
Aby przetwarzanie danych osobowych było zgodnie z RODO musi istnieć podstawa prawna dla przetwarzania danych osobowych.
W przypadku sklepów online podstawą prawną dla przetwarzania danych osobowych będzie najczęściej:
W przypadku zaś porzuconych koszyków podstawą prawną nie będzie realizacja umowy. Dlaczego? Dlatego, że do zawarcia umowy jeszcze w ogóle nie doszło. Użytkownik rozpoczął proces składania zamówienia, który miał doprowadzić do zawarcia umowy, ale zamówienia ostatecznie nie złożył, więc umowy nie ma.
Czy podstawą będzie zatem zgoda użytkownika?
Odzyskiwanie porzuconych koszyków może być realizowane już po założeniu przez użytkownika konta w sklepie. W takiej sytuacji administrator - już w trakcie rejestracji - ma możliwość poprosić użytkownika o zgodę na przesyłanie wiadomości po ewentualnym "porzuceniu zamówienia".
W sytuacji jednak, gdy dochodzi do śledzenia użytkownika, który nie dokończył zamówienia pomimo tego, że nie dokonał on wcześniejszej rejestracji w sklepie, a jedynie wypełnił jakieś pole formularza zamówienia, to taka zgoda nie zostaje udzielona.
W przypadku tych najbardziej zaawansowanych narzędzi śledzących zachowanie użytkownika w sieci podstawowy problem jest taki, że użytkownik w żadnym momencie nie wyraża zgody na przetwarzanie jego danych osobowych.
Nawet, jeśli użytkownik godzi się na wykorzystywanie plików cookies i innych technologii śledzących (na przykład poprzez akceptację polityki prywatności i plików cookies), to nie wyraża on w żadnym momencie zgody na przetwarzanie danych osobowych.
Dlaczego nie wyraża zgody? Ponieważ zgoda - zgodnie z RODO - musi być:
Zgoda nie może być dorozumiana.
W jaki sposób najbezpieczniej uzyskiwać zgodę na przetwarzanie danych osobowych?
Najlepszym sposobem na uzyskania takiej zgody jest odpowiedniej treści checkbox do zaznaczenia.
Ten jednak zdecydowanie obniża atrakcyjność nowoczesnych metod śledzących, które w założeniu mają za zadanie śledzić użytkownika bez pytania go o jakąkolwiek zgodę.
Podzyskiwanie porzuconych koszyków to przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych, które może być realizowane wyłącznie w oparciu o legalną podstawę.
Kiedy zatem wysyłanie wiadomości e-mail zachęcających użytkownika do dokończenia procesu zakupowego będzie zgodne z RODO?
Jeżeli użytkownik wcześniej założył w sklepie konto lub złożył zamówienie, to taką podstawą będzie usprawiedliwiony cel administratora danych osobowych w postaci marketingu własnych produktów lub usług.
Natomiast jeżeli dane użytkownika nie znajdują się jeszcze w bazie sklepu i trafiają do niej dopiero w wyniku odzyskiwania porzuconego koszyka, to przetwarzanie danych w tym celu wymaga zgody użytkownika na przetwarzanie jego danych osobowych w celach marketingowych.
Usprawiedliwiony cel administratora danych osobowych to jednak nie wszystko.
Do tego, aby legalnie wysyłać wiadomość e-mail nie wystarczy tylko posiadać odpowiedniej podstawy przetwarzania danych osobowych. Dlaczego?
Dlatego, że na wysyłanie do użytkownika marketingowych wiadomości e-mail należy posiadać jeszcze zgodę z art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz z art. 172 prawa telekomunikacyjnego.
Innymi słowy, ustawa o ochronie danych osobowych to jedno, a ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną i prawo telekomunikacyjne to drugie.
Niestety, ani usprawiedliwiony cel administratora, ani nawet zgoda na przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych nie pozwalają jeszcze wysyłać wiadomości marketingowych.
Mając usprawiedliwiony cel lub zgodę, administrator może przetwarzać dane w celach marketingowych, ale tylko w ramach takich działań, które nie prowadzą do komunikacji mailowej.
Co zatem potrzebujesz, by móc wysłać do użytkownika wiadomość e-mail? Potrzebujesz dodatkowych zgód (lub dodatkowej zgody, jeśli zgody zostaną połączone):
Art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną
Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej.
Art. 172 ustawy Prawo telekomunikacyjne
Zakazane jest używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego, chyba że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.
Oba powyższe przepisy nakazują odebrać od użytkownika zgody na wysyłanie wiadomości marketingowych poprzez e-mail.
Urządzeniem telekomunikacyjnym jest każde urządzenie podłączone do internetu, np. komputer lub smartfon. Jeżeli użytkownik odbiera wiadomości marketingowe przy wykorzystaniu tych urządzeń, to mamy do czynienia z wykorzystaniem tych urządzeń dla celów marketingu bezpośredniego (art. 172 prawa telekomunikacyjnego).
Podsumowując:
Aby wysyłać wiadomości z zachęceniem użytkownika do dokończenia procesu zakupowego (dokończenia zamówienia) drogą e-mail należy oprócz ewentualnej zgody na przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych, posiadać jeszcze dodatkową zgodę użytkownika na otrzymywanie wiadomości marketingowych poprzez e-mail.
Warto zadbać o zgody na wysyłanie wiadomości marketingowych poprzez e-mail już na etapie zakładania konta w sklepie online.
Jeżeli w sklepie online nie ma możliwości założenia konta, to odpowiednie zgody powinny znaleźć się na etapie składania zamówienia. Użytkownik powinien mieć możliwość zaznaczenia odpowiednich zgód na etapie składania zamówienia.
Co istotne, należy uzyskać zgodę jeszcze przed wysłaniem do użytkownika jakiejkolwiek wiadomości marketingowej.
Jak powinna brzmieć treść zgody (1 zgoda)?
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez X z siedzibą w....dla celów marketingu bezpośredniego przy użyciu poczty elektronicznej, tj. na przesyłanie mi na mój adres e-mail wiadomości marketingowych, w tym informacji handlowych.
Rozwiązanie bezpieczniejsze (2 zgody):
Wyram zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez X z siedzibą w....dla celów marketingowych.
Wyrażam zgodę na marketing bezpośredni realizowany przez X z siedzibą w....przy użyciu poczty elektronicznej, tj. na otrzymywanie wiadomości marketingowych, w tym informacji handlowych, na podany w formularzu adres e-mail.
To wszystko? Zgodnie z RODO należy pamiętać jeszcze o obowiązku informacyjnym (art. 13 RODO):
Regularnie organizujemy wydarzenia branżowe i sprzedajemy bilety przez internet. Czy musimy mieć regulamin? Jeśli tak to jak powinien wyglądać nasz regulamin? I jak powinna wyglądać nasza polityka prywatności?
Sprzedaż biletów online to świadczenie usług drogą elektroniczną i zgodnie z art. 8 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną regulamin jest obowiązkowy.
W przypadku sprzedaży biletów poprzez formularz na stronie internetowej przesłanką do przetwarzania danych osobowych będzie umowa sprzedaży biletu. Dla celów realizacji zamówienia biletu organizatorzy wydarzenia (administrator) nie będzie musiał uzyskiwać dodatkowych zgód.
Regulamin w przypadku tego typu działalności może wyglądać następująco:
art. 8 ust. 3.: Regulamin określa w szczególności:
1) rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną;
2) warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym:
a) wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca,
b) zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym;
3) warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną;
4) tryb postępowania reklamacyjnego.
§1 Definicje
Poniższe pojęcia mają następującą definicję:
1. Organizator - dane organizatora X (dalej jako "X").
2. Bilet - potwierdzenie zawarcia umowy na udział w Wydarzeniu organizowanym przez X w miejscu i czasie wskazanym na Bilecie i uprawniający osobę wskazaną na Bilecie z imienia i nazwiska do wzięcia udziału w Wydarzeniu.
3. Wydarzenie - organizowana przez X impreza o charakterze kulturalnym, edukacyjnym lub naukowym, na którą wstęp mają osoby, które kupiły Bilet.
4. Regulamin - niniejszy Regulamin.
Warto rozpocząć regulamin od definicji:
§2 Zakup Biletu
W celu zawarcia umowy, tj. w celu zakupu Biletu, należy wejść na stronę X i z odpowiedniej opcji menu wybrać funkcjonalność umożliwiającą zakup Biletu.
Zakup Biletu nie wymaga założenia konta na stronie X jednak wymaga podania danych osobowych takich:
- jak imię i nazwisko,
- adres e-mail,
- numer telefonu
oraz udzielenia odpowiedzi na dodatkowe pytania o wiek, o miejscowości i kraju zamieszkania oraz o wykonywanym zawodzie i statusie zawodowym.
Następnie opisać procedurę zawarcia umowy = zakupu biletu online:
Proces zakupu Biletu wygląda następująco:
a) w pierwszej kolejności zawierający umowę podaje imię, nazwisko, adres e-mail oraz numer telefonu,
b) następnie zawierający umowę dokonuje płatności za Bilet,
c) w dalszej kolejności zawierający umowę może podać dobrowolnie informacje o wieku, miejscowości i kraju zamieszkania oraz informacje o zawodzie i statusie zawodowym,
d) w dalszej kolejności zawierający umowę może dobrowolnie podać informacje o celu i częstotliwości uczestniczenia w Wydarzeniu, szczegółach wykonywanego zawodu oraz podać dobrowolnie dane do faktury.
Następnie opisać procedurę zawarcia umowy = zakupu biletu online:
Bilet zostanie przesłany kupującemu na podany adres e-mail w terminie X dni od dnia zaksięgowania płatności na rachunku bankowym X lub innym właściwym rachunku oraz po udzieleniu odpowiedzi na zadane przez X pytania.
Podając dane osobowe, zawierający umowę oświadcza, że są one prawdziwe i aktualne.
Podanie adresu e-mail jest niezbędne do przesłania Biletu w formacie .pdf. X nie dostarcza Biletów w innych formach niż forma elektroniczna.
Zawierający umowę zobowiązany jest do sprawdzenia danych uwidocznionych na Bilecie z danymi wprowadzonymi podczas jego zakupu. (...)
Zakup Biletu jest równoznaczny z udzieleniem przez uczestnika Wydarzenia zgody na nieodpłatne utrwalanie jego wizerunku przez X (w szczególności poprzez fotografowanie lub filmowanie) podczas Wydarzenia.
Ponadto zakup Biletu jest równoznaczny z udzieleniem przez uczestnika zgody na nieodpłatne wykorzystanie jego wizerunku w materiałach promocyjnych i informacyjnych X.
Uczestnik ma prawo nieudzielenia zgody na publikację wizerunku w materiałach promocyjnych i informacyjnych. Informację o braku zgody należy zgłosić X wysyłając wiadomość na adres e-mail X najpóźniej przed rozpoczęciem Wydarzenia.
Wizerunek to też dana osobowa:
§6 Dane osobowe
1. X informuje, że administratorem danych osobowych osoby zawierającej umowę jest .... (dane adresowe jak w §1 Definicje). Podanie danych osobowych jest dobrowolne, ale niezbędne do zawarcia umowy i uczestnictwa w Wydarzeniu.
2. Dane osobowe przetwarzane są w celu realizacji umowy i udziału w Wydarzeniu. Podstawą prawną przetwarzania danych jest zawarcie umowy.
3. Dane osobowe będą przetwarzane przez okres niezbędny do realizacji umowy, jak również będą przetwarzane przez czas niezbędny dla dochodzenia ewentualnych roszczeń przez X bądź przez okres przedawnienia zobowiązań podatkowych w zależności, który z tych okresów nastąpi później.
4. X informuje, że osoba zawierająca umowę ma prawo do dostępu do swoich danych osobowych oraz do danych osobowych Uczestnika, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania.
5. X informuje, że osoba zawierająca umowę ma prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.
1. Administratorem danych osobowych przekazanych za pośrednictwem serwisu pod adresem www... jest X z siedzibą w.....
2. Administrator przetwarza dane osobowe osób, które zawarły umowę na udział w Wydarzeniu. Celem przetwarzania danych osobowych jest wysyłka Biletu oraz umożliwienie udziału w Wydarzeniu.
3. Dane osobowe uczestników Wydarzeń będą publicznie dostępne na stronach zarządzanych przez X i mogą być indeksowane przez wyszukiwarki.
Czy dodatkowo potrzebna jest polityka prywatności? Tak:
4. W celu zawarcia umowy oraz zakupu Biletu niezbędne jest podanie adresu e-mail, numeru telefonu oraz imienia i nazwiska. Podanie danych jest dobrowolne ale niezbędne do zawarcia umowy.
Ponadto, Administrator żąda podania dodatkowych danych i udzielenia odpowiedzi na dodatkowe pytania takie jak:
- informacja o wieku,
- informacja o miejscowości i kraju zamieszkania,
- informacja o zawodzie i statusie zawodowym. Brak odpowiedzi na te pytania nie powoduje braku możliwości zakupu Biletu. Dane te nie są publikowane ani udostępniane podmiotom zewnętrznym. Dane te będą wykorzystywane przez Administratora dla celów poprawy jakości świadczonych usług.
Czy dodatkowo potrzebna jest polityka prywatności? Tak:
5. Podstawą przetwarzania danych osobowych jest zawarcie umowy na udział w Wydarzeniu. 6. Administrator przetwarza również dane osobowe, które zostały dobrowolnie wprowadzone przez osoby do systemów informatycznych Administratora, w szczególności zdjęcia osób (wizerunki). Administrator przetwarza również dane takie jak:
- adres strony www,
- link do mediów społecznościowych,
- nr telefonu,
- adres e-mail,
- zainteresowania (hobby),
- informacja o poszukiwaniu pracy/klientów.
Czy dodatkowo potrzebna jest polityka prywatności? Tak:
Administrator informuje, że każda osoba, która przekazała dane osobowe ma prawo do żądania uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych osobowych, czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia.
8. Przeglądanie serwisu www X nie łączy się z podawaniem danych osobowych. Zapisanie się na newsletter łączy się z podaniem danych takich jaki imię i adres e-mail.
Administrator nie przekazuje danych osobowych podmiotom trzecim. Administrator może jednak zlecić obsługę techniczną Wydarzenia osobom trzecim, które mogą mieć dostęp do danych osobowych.
Administrator nie będzie przekazywać danych osobowych do państw trzecich (spoza UE). Administrator nie podejmuje decyzji odnośnie osób i przekazanych przez nich danych wyłącznie przy wykorzystaniu automatycznych systemów przetwarzania.
Administrator może udostępniać przekazane mu dane osobowe organom państwowym na mocy ich wiążących decyzji lub orzeczeń.
Pliki cookies = małe pliki tekstowe, które instalują się na wykorzystywanych przez nas urządzeniach, gdy odwiedzamy strony internetowe i pozwalają hostującym je serwerom rozpoznać nasze urządzenie. To właśnie one zapamiętują nasze preferencje, liczą ruch na stronie i pozwalają administratorom na bieżąco sprawdzać statystyki stron www.
To wszystko to tzw. first-party cookies, czyli ciasteczka, które dostarczają nam (użytkownikom) różnego rodzaju funkcjonalności.
Istnieją także tzw. third-party cookies, które dostarczają administratorom danych osobowych różnego rodzaju funkcjonalności związanych z funkcjonowaniem ich stron www.
Third-party cookies analizują zachowanie użytkownika w sieci poza serwisem, na którym są zainstalowane ciasteczka, po to, żeby stworzyć jego możliwie najdokładniejszy profil i móc dostarczać mu spersonalizowaną treść, opartą o szeroki zasób danych na temat jego preferencji, zainteresowań i aktywności.
To właśnie dzięki istnieniu third-party cookies tak często pojawiające się nam treści w sieci są idealnie dopasowane do naszych potrzeb lub - co więcej - przewidują nasze potrzeby nawet na przyszłość.
I to właśnie dzięki nim wyszukiwarka Google tak często podpowiada nam trafne hasła.
Co więcej, to właśnie dzięki istnieniu third-party cookies możliwy jest remarketing (statyczny lub dynamiczny) = rodzaj kampanii prowadzonej w ramach programu reklamowego Google AdWords, który polega na powtórzeniach przekazu reklamowego użytkownikom, którzy odwiedzili stronę danej firmy lub produktu. W uproszczeneniu proces ten wygląda następująco:
Użytkownik wchodzi na stronę internetową A aby obejrzeć produkt B,
Google umieszcza ciasteczka w przeglądarce, że dana osoba odwiedziła stronę internetową A (dodanie do listy remarketingowej),
Użytkownik opuszcza witrynę i przegląda strony będące w sieci reklamowej AdSense (mogą to być różnego rodzaju serwisy, o różnej tematyce),
Ciasteczka uruchamiają wyświetlanie reklam w sieci reklamowej AdSense po to, aby docelowo użytkownik powrócił na stronę A i zdecydował się na zakup (dokończył proces zakupowy) produktu B.
Co na to RODO? W swoim założeniu RODO daje użytkownikowi prawo podjęcia decyzji o tym, czy godzi się na ciasteczka (i to zarówno first-party cookies, jak i third-party cookies).
To oznacza, że użytkownik powinien mieć nie tylko wiedzę o ciasteczkach, ale i powinien on móc świadomie podjąć decyzję, czy na ciasteczka się godzi.
Administratorzy danych mają zaś obowiązek informować o tym, jakie dane są przetwarzane, jaki jest cel ich przetwarzania, jakie jest źródło ich pochodzenia oraz jakie podmioty je udostępniają.
O prywatności użytkowników (i zasadach korzystania z ciasteczek) decyduje również rozporządzenie w sprawie prywatności i łączności elektronicznej (tzw. rozporządzenie ePrivacy).
Projekt rozporządzenia ePrivacy wprowadza zasadę, że wszystkie dane pochodzące z łączności elektronicznej mają być domyślnie traktowane jako dane poufne.
Rozporządzenie ePrivacy zabrania - bez uzyskania wcześniej zgody - wykorzystywania danych do innego celu, niż do tego, dla jakiego pierwotnie zostały zebrane dane użytkownika.
A taka sytuacja ma miejsce właśnie wtedy, gdy osoby trzecie bez użytkownika monitorują odwiedzane przez niego strony internetowe (= third-party cookies).
Jakakolwiek ingerencja w urządzenie końcowe użytkownika (np. instalowanie na jego laptopie lub smartfonie plików śledzących - third-party cookies) jest dozwolona jedynie za jego zgodą oraz w konkretnych i przejrzystych celach.
Aby korzystać z dostępu do informacji przechowywanych w urządzeniu końcowym konieczna jest zgoda.
Rozporządzenie ePrivacy odnosi się bezpośrednio do third-party cookies. Wyjątki od obowiązku uzyskania zgody na korzystanie z możliwości przechowywania, jakie daje urządzenie końcowe, lub dostępu do informacji przechowywanych w urządzeniu końcowym powinny ograniczać się jedynie do sytuacji, które nie wiążą się one z ingerencją w prywatność użytkownika.
Jak użytkownik powinien wyrazić zgodę? Możliwość udzielenia zgody powinien zapewnić użytkownikowi dostawca używanej przez niego przeglądarki internetowej. Przy instalacji oprogramowania (lub jego aktualizacji) użytkownik miałby być informowany o ustawieniach prywatności, i aby kontynuować instalację musiałby wyrazić zgodę na ustawienia.
Czy to oznacza, że domyślnie ustawienia w przeglądarce będą mogły umożliwiać instalowanie third-party cookies? Niestety nie.
Zgodnie z zasadą privacy by default (zasadą domyślnej ochrony prywatności) wyjściowe ustawienia przeglądarki, występujące w momencie instalacji oprogramowania, powinny zapewniać najszerszą możliwą ochronę przed śledzeniem, a więc m.in. blokować third-party cookies.
Dlaczego? Ma to na celu przede wszystkim zabezpieczenie interesów osób, które nie są świadome zagrożeń wynikających ze śledzenia ich działań w Internecie. To użytkownik sam świadomie musi się zgodzić na third-party cookies. Ale spokojnie - rozporządzenie ePrivacy nie wejdzie w życie - tak jak planowano pierwotnie - wraz z RODO (25 maja 2018 r.).
Natomiast zgodnie z RODO użytkownik będzie musiał być poinformowany, że administrator/podmiot przetwarzający korzysta z plików cookies (zarówno first-party cookies, jak i third-party cookies) i powinien mieć możliwość udziela na ich wykorzystywania świadomej i dobrowolnej zgody.
RODO wprowadziło dodatkowe środki ochrony dzieci. Dzieci są w mniejszym stopniu świadome zagrożeń, konsekwencji i swoich praw w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych.
Wszelkie informacje skierowane do dzieci powinny być podane w łatwo dostępnej formie, i napisane jasnym i prostym językiem.
Zasada: administrator danych powinien zapewnić możliwość wyrażenia zgody na wykorzystanie danych dziecka przez jego opiekuna prawnego.
Odnosi się to do portali społecznościowych oraz platform umożliwiających pobieranie muzyki i zakup gier internetowych.
Zgodnie z polskim prawem cywilnym małoletni, który ukończył 13 rok życia może decydować o sobie w drobnych sprawach życia codziennego. Prawdopodobnie zostanie utrzymana ta granica wieku dla decyzji podejmowanych przez dzieci, przy czym legalność decyzji dziecka będzie zależała od oceny, czy rzeczywiście zgoda nastąpiła “w drobnej sprawie życia codziennego”.
Jak zweryfikować wiek dziecka i zgodę od rodzica?
Uwzględniając dostępną technologię, firma musi podjąć uzasadnione działania mające na celu sprawdzenie, czy uzyskana zgoda jest rzeczywiście zgodna z obowiązującymi przepisami. Może się to wiązać z zastosowaniem środków umożliwiających weryfikację wieku (np. zadanie takiego pytania, na które przeciętne dziecko nie potrafiłoby odpowiedzieć, lub prośba o podanie adresu e-mail rodzica w celu uzyskania pisemnej zgody).
Co w praktyce oznacza jedna z przesłanek przetwarzania danych osobowych - prawnie uzasadniony interes firmy/administratora?
To znaczy, że administrator ma prawo informować podmioty, których dane już przetwarza (np. swoich klientów) o nowych usługach, nowościach w usłudze itp. pod warunkiem, że przetwarzanie danych odbywa się w ramach relacji z klientem.
Przykład:
Użytkownik dokonał zakupu w sklepie internetowym, doszło więc do zawarcia umowy, a dane zostały zapisane w bazie na podstawie przesłanki legalizującej jaką jest realizacja umowy.
W takiej sytuacji na marketing własnych produktów i usług administrator nie musi mieć już zgody, bo działa podstawa usprawiedliwionego celu.
Co w praktyce oznacza jedna z przesłanek przetwarzania danych osobowych - prawnie uzasadniony interes firmy/administratora?
Innym przykładem uzasadnionego interesu administratora jest sytuacja, gdy firma zapewnia bezpieczeństwo sieciowe, monitorując korzystanie z urządzeń IT przez swoich pracowników.
Firma może w tym celu zgodnie z prawem przetwarzać dane osobowe, ale tylko wtedy, gdy wybrano metodę o najmniejszym stopniu ingerencji w prywatność pracowników i ich prawa ochrony danych, na przykład poprzez ograniczenie dostępności określonych stron internetowych.
Przykładem sytuacji, kiedy zgoda na przetwarzanie danych osobowych nie jest wyrażona dobrowolnie jest sytuacja, gdy
Nie zawsze. Zgoda jest potrzebna tylko tam, gdzie nie ma innej podstawy do przetwarzania danych.
Jeżeli pomiędzy kupującym a sprzedawcą jest zawarta umowa sprzedaży, to zgoda na korzystanie z danych dla celów realizacji zamówienia jest udzielana w momencie składania zamówienia (= moment udzielenia zgody).
Żadna dodatkowa zgoda na przetwarzanie danych dla celów realizacji umowy nie jest tutaj potrzebna.
Chyba, że sprzedawca po zakończonej transakcji zechce wykorzystywać dane konsumenta dodatkowo do celów marketingowych - wtedy dodatkowa zgoda będzie niezbędna.
Zbierając zgody na przetwarzania danych osobowych należy pamiętać o tym, aby:
dla każdego celu zebrać oddzielną zgodę
Oddzielna zgoda powinna być udzielona na marketing, oddzielna na newsletter, oddzielna na przesyłanie informacji handlowych etc.
zgody powinny być zbierane dobrowolnie
Nie wolno wymuszać zgód. Nie można uzależniać możliwości złożenia zamówienia, czy założenia konta w sklepie od zgody na marketing, newsletter, czy informację handlową. Checkboxy nie mogą być automatycznie zaznaczone.
daj dostęp do danych i pamiętaj, że zgoda nie jest wieczna
Klient ma prawo w każdym czasie cofnąć raz udzieloną zgodę. Klient powinien móc w każdym czasie dane zmienić lub usunąć dane. Sprzedawca jako administrator danych ma obowiązek zapewić bezpieczeństwo danych.
Na mocy RODO domyślnie zaznaczone okienka są uznawane za nieważne.
Domyślnie zaznaczone okienka (checkboxy) = brak dobrowolności w wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych = zgoda nieważna.
Istnieją przypadki, w których podmiot może być administratorem albo podmiotem przetwarzającym dane, albo prowadzi obie te działalności.
Przykład: Firma X oferuje poprzez platformę internetową usługi opieki nad dziećmi. Jednocześnie firma X podpisała umowę z innym przedsiębiorstwem, co umożliwia jej oferowanie usług o wartości dodanej. Usługi te dają rodzicom możliwość nie tylko wyboru opiekunki do dziecka, ale także wypożyczenia gier i filmów na DVD, które opiekunka ze sobą przyniesie.
Obie firmy zajmują się technicznymi ustawieniami strony internetowej. W tym przypadku obie firmy postanowiły wykorzystać platformę do realizacji obu celów (opieka nad dziećmi i wypożyczalnia gier/DVD), w związku z czym będą bardzo często dzieliły się nazwiskami klientów.
Obie firmy są współadministratorami, ponieważ nie tylko zgodziły się na świadczenie „usług połączonych”, ale także tworzą i wykorzystują wspólną platformę.
Administrator danych osobowych powinien podać informacje wskazane w art. 13 RODO:
To, w jaki sposób będzie realizowany obowiązek informacyjny wynikający z art. 13 zależy wyłącznie od kreatywności administratora danych.
Ważne jest, aby:
Podejście oparte na ryzyku (stałe monitorowanie zagrożeń - risk based approach) przejawia się w tym, że RODO wymaga od podmiotu przetwarzającego dane "proaktywnego" oraz zaradczego podejścia do ochrony danych osobowych.
Podmiot przetwarzający dane osobowe ma tak dobrać środki bezpieczeństwa, aby były one najlepsze dla ochrony danych, biorąc pod uwagę poziom wystąpienia ryzyka naruszenia bezpieczeństwa, stan wiedzy technicznej oraz możliwości (finansowe, organizacyjne itp.) administratora.
Przy określaniu środków bezpieczeństwa należy wziąć pod uwag charakter, zakres, kontekst i cel dokonywanego przetwarzania danych oraz prawdopodobieństwo i wagę ewentualnego zagrożenia dla bezpieczeństwa danych
Zgodnie z RODO administrator i podmiot przetwarzający powinien zapewnić:
Stopień bezpieczeństwa danych osobowych uwzględnia się poprzez przeprowadzenie analizy ryzyka wynikającego z przypadkowego lub niezgodnego z prawem:
Środkami technicznymi mogą być, przykładowo:
Odpowiednie do zakresu przetwarzanych danych. Przykładowymi środki technicznymi mogą być:
Środki organizacyjne to zbiorcza nazwa dla wszelkiego rodzaju procedur i polityk, które mają za zadanie zminimalizować ryzyko naruszenia bezpieczeństwa danych osobowych w firmie. Wszystkie procedury mogą być opisane w jednym lub kilku dokumentach – np. w polityce ochrony danych osobowych, polityce prywatności lub w polityce bezpieczeństwa (ten ostatni dokument był wymogiem starych przepisów o ochronie danych osobowych).
W jednym lub kliku dokumentach powinno znaleźć się:
Od czego zacząć zmiany w podejściu do ochrony danych osobowych? Co zrobić krok po kroku?
Od czego zacząć zmiany w podejściu do ochrony danych osobowych? Co należy zrobić krok po kroku?
Od czego zacząć zmiany w podejściu do ochrony danych osobowych? Co należy zrobić krok po kroku?
RODO nie rewolucja, a ewolucja w podejściu do ochrony danych osobowych. Zupełnie nowa filozofia podejścia do przetwarzania i ochrony danych osobowych.
Filozofia, które opiera się na tzw. otwartym modelu ochrony danych osobowych. Dlaczego otwartym? RODO to nie jest zbiór gotowych rozwiązań, które ustawodawca narzuca na administratorów i podmioty przetwarzające - tak jak to było do tej pory.
RODO wyznacza kierunek działania pozostawiając przedsiębiorcom dowolność w dojściu do celu, czyli w dobraniu adekwatnych środków zabezpieczających dane osobowe. Adekwatnych czyli odpowiednich do poziomu ryzyka, z którym wiąże się przetwarzanie danych w określonej firmie.
RODO daje szansę na zbudowanie z klientami relacji opartej na zaufaniu i zrozumieniu ich potrzeb związanych z ochroną prywatności.
Jeden zbiór przepisów dla wszystkich firm przetwarzających dane w UE = łatwiejsze prowadzenie działalności gospodarczej na terenie całej UE. Zasady ochrony danych zostały zebrane w jednym akcie prawnym obowiązującym na terenie całej UE.
Głównym celem wprowadzenia nowych zasad ochrony danych osobowych jest wzmocnienie prawa do prywatności osób fizycznych. Zaostrzone przepisy dotyczące ochrony danych dają obywatelom UE większą kontrolę nad ich danymi osobowymi, zaś przedsiębiorcom korzyści wynikające z równych warunków działania.