SMB jest protokołem typu klient-serwer, a więc opiera się na systemie zapytań generowanych przez klienta i odpowiedzi od serwera. Wyjątkiem od tej zasady jest mechanizm tzw. oplocków (opportunistic lock), w którym to serwer może wygenerować "nieproszony" przez klienta sygnał informujący o zerwaniu wcześniej założonego oplocka (blokady).
Protokół SMB wykorzystuje do działania dwa protokoły niższych rzędów - protokół warstwy sesji NetBIOS (który sam wykorzystuje jako warstwę transportu TCP/IP albo DECnet albo IPX/SPX) lub protokół nierutowalny NetBEUI będący protokołem warstw sieci, transportu i sesji. Systemy Windows potrafią korzystać z SMB, a co za tym idzie z NetBIOS, zarówno poprzez TCP/IP (obecnie najpopularniejsza metoda), jak i poprzez IPX/SPX/NetBEUI (stosowany tylko w małych sieciach). Samba instalowana na systemach Unixkorzysta tylko z SMB poprzez TCP/IP. (Patrz: model OSI)
SMB oferuje dwa modele bezpieczeństwa:
Inną kwestią dotyczącą bezpieczeństwa jest podział na grupy robocze oraz domeny.
Samba – darmowy serwer plików oraz drukarek, dostępny praktycznie dla każdego systemu. Dostępna jest na licencji GPL (GNU General Public License). Samba korzysta z implementacji protokołu SMB (Server Message Block).