Creative Commons

 

Gwen Franck (Creative Commons, EIFL)

  • Copyright
  • Publiek Domein
  • Creative Commons
  • Waar vind je openly licensed werk?
  • Hoe maak je je eigen werk open?

Vuistregels

 

  • dood auteur +70 jaar

  • "alles gecreëerd na 1870"

En ook nog:

  • portretrecht (20j)
  • naburige rechten (50j)
  • morele rechten, vermogensrechten (70j), distributierechten
  • afgeleide werken
  • (geen) panoramavrijheid
  • 'Orphan Works'
  • 'out of commerce' works
  • databanken (15j)
  • auteursrechten op social media
  • limitations and exceptions (// fair use)

Uitzonderingen voor Onderwijs en Onderzoek

  • citeren
  • bloemlezingen
  • 'tijdelijke reproductiehandelingen'
  • uitvoering ihkv schoolactiviteiten, examens
  • collectiestukken (via bv terminals in instelling)
  • uitleen met educatief of cultureel doel
  • mededelingen in een gesloten netwerk
  • reprografie

Oefening

Wie heeft (c)?

Formule valt niet onder (c) - kan eventueel wel gepatenteerd worden

Originele expressie dus (c) Paper Towel Lunch Art

Telefoonnummer op servet: geen copyright

(bron : http://precisemuzic.com/tag/cell-phones/)


“In accordance with legislation, usage rights for the image of the Atomium would naturally extend to 1st January 2076, in other words, the seventieth anniversary of André Waterkeyn's death" http://www.atomium.be

"American soldiers watch as the Tricolor flies from the Eiffel Tower again" via Wikimedia

Frankrijk kent geen vrijdom van Panorama, maar Eiffeltoren is uit 1889 en is mag vrij afgebeeld worden. Deze foto dateert uit 1944 en is PD: "This work is in the public domain in the United States because it is a work prepared by an officer or employee of the United States Government as part of that person’s official duties under the terms of Title 17, Chapter 1, Section 105 of the US Code"

“The Eiffel Tower, built in 1889, falls within PD
Daytime views from the Eiffel Tower are rights-free.
However, its various illuminations are subject to author’s rights as well as brand rights. Usage of these images is subject to prior request from theSociété d’Exploitation de la Tour Eiffel"

http://www.toureiffel.paris/en/the-eiffel-tower-image-and-brand/image-rights-the-eiffel-tower-brand.html

Originele invalshoek dus fotograaf kan auteursrechten laten gelden

"Elgin Marbles east pediment" by Andrew Dunn on Wikimedia CC BY-SA 2.0

"Book of Kells Fol 032vChristEnthroned"  on Wikimedia (public domain)

Bij een werk in het Publiek Domein hoef je geen bron te vermelden, maar het is natuurlijk een goed praktijk om de bron die het beeld heeft ingescand te vermelden:

Scanned from Treasures of Irish Art, 1500 B.C. to 1500 a.D. : From the Collections of the National Museum of Ireland, Royal Irish Academy, & Trinity College, Dublin, Metropolitan Museum of Art & Alfred A. Knopf, New York, 1977, ISBN 0394428072

Text

"Pride and Prejudice" by Jane Austen, on Project Gutenberg (public domain)

"Mona Lisa LHOOQ" by Marcel Duchamp on Wikimedia

PD in de USA, want gecreëerd voor 1923 en buiten de US.
In Frankrijk all rights reserved tot 2039 (sterfdatum Duchamp: 1968)

"A galloping horse and rider. Plate 3" - Eadward Muybridge

Muybridge stierf in 1904 en dit beeld is dus  Publiek Domein, maar de Wellcome collection maakt ze beschikbaar onder een  CC- BY 4.0 licentie

Beeld via Wikimedia

"Nothing compares to a wrecking ball"

Remix by www.criticalremix.com

Copyright for 'Wrecking Ball' music track held by Sony Music Entertainment.
Copyright for 'Wrecking Ball' music video held by Sony Music Entertainment.
Copyright for 'Nothing Compares 2 U' music track held by Warner Music Group.
Copyright for 'Nothing Compares 2 U' music video held by Warner Music Group.

Remix werd beschouwd als 'fair use', want in een PhD thesis

(c) Disney Corporation, maar het sprookje De Schone Slaapster is Publiek Domein

Publiek Domein - The Commons

  • vrij van auteursrechten
    • kan dus naar believen worden geraadpleegd,  bewerkt, gereproduceerd, verkocht, ... worden
    • ook materiaal waar nooit auteursrechten op kunnen rusten ('onoriginele' data, feiten, wetten, ...)
    • bij technische reproductie zonder originele toevoeging worden geen nieuwe auteursrechten gecreëerd
    • afleidingen en remixen kunnen wel (c) krijgen
  • automatisch na verstrijken auteursrechten
  • kan vroeger mits bewuste handeling auteur
    • wordt vaak gebruikt voor metadata & datasets
    • problematisch in sommige jurisdicties

http://publicdomainmanifesto.org/manifesto

http://www.europeana.eu/portal/rights/pd-usage-guide.html

Creative Commons

Creative Commons (CC)

  • tool: 6 licenties + 1 'public domain mark' + CC0
  • kosteloos
  • vrijwilligers ontwikkelen licenties en informeren publiek
  • eenvoudige manier om je auteursrechten uit te oefenen: gebruiker weet wat kan en niet kan
  • 'a patch for broken copyright'
  • doel: zoveel mogelijk werken zo open mogelijk ('growth of the commons')

Wat is CC niet?

  • rechthouder organisatie
  • advocatenkantoor
  • zoekmachine
  • een alternatief voor copyright

Wanna Work Together? by dotSub / CC BY
Download available at
vimeo.com/13590841

Naamsvermelding (Attribution - BY): Je staat anderen toe om het werk waar jij auteursrecht op hebt te kopiëren, verspreiden, tonen en op te voeren, en om afgeleid materiaal te maken dat op jouw werk gebaseerd is, maar uitsluitend als jij vermeld wordt als maker.

GelijkDelen (Share Alike - SA): Je staat anderen toe om van jouw werk afgeleid materiaal te maken onder de voorwaarde dat zij het onder dezelfde licentie vrijgeven als het originele werk.

NietCommercieel (Non Commercial - NC): Anderen mogen je werk kopiëren, vertonen, verspreiden en opvoeren, alsmede materiaal dat op jouw werk gebaseerd is, maar niet voor commerciële doeleinden.

GeenAfgeleideWerken (No Derivatives - ND): Anderen mogen je werk kopiëren, distribueren, vertonen en opvoeren mits het werk in de originele staat blijft. Het is niet toegestaan dat anderen jouw werk gebruiken als basis voor nieuw materiaal.

Verschillende combinaties

  • Publiek domein
  • CC0

drie lagen

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.nl

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode

Oefening

Je hebt 'Open' en 'Open'

“Open data and content can be freely used, modified, and shared by anyone for any purpose

  • 'Open' kan op verschillende manieren ingevuld worden (How Open Is It?)
    • 'gratis' vs. 'libre': kosteloze toegang vs. recht op hergebruik
  • Denk goed na over wat je wil bereiken met je licentie:
    • Non Commercial : je werk kan niet hergebruikt worden op Wikipedia, op blogs, op krantensites, ...
    • Non Derivatives: remixes van je werk zijn niet mogelijk
    • CC0: je geeft alle auteursrechten op
  • Hoe strikter de licentie, hoe moeilijker te combineren met andere licenties

Tabel gecreëerd en in het Publiek Domein geplaatst door Kennisland (CC0)

Waar vind ik content?

Correct citeren

  • Titel
  • Auteur (ev. + link)
  • (jaar)
  • Licentie (+ link)
  • Bron (+ link)
  • Eventuele wijzigingen

" Die Nachtwache im Rijksmuseum" by  Thomas Frison found on Wikimedia  licensed CC BY-SA 3.0

"La Joconde" by Leonardo Da Vinci, via Wikimedia (publiek domein)

(bij publiek domein werken hoef je de bron niet te citeren, maar het is natuurlijk wel zo netjes)

Cooper-Hewitt's Collection Database, licensed under CC0 on Github

"In order to reduce any uncertainty about the 'legitimate uses' of this dataset, Cooper-Hewitt has licensed this release under a Creative Commons Zero (CC0) license. This license is the most permissive available and allows for all types of reuse"

"Zelfportret" [fragment] door Vincent Van Gogh, via Rijksmuseum (publiek domein)

This work, "90fied", is a derivative of "Creative Commons 10th Birthday Celebration San Francisco" by tvol, used under CC BY. "90fied" is licensed under CC BY by [Your name here].

Online ...

... en offline

  • Photo: Creative Commons
  • (c) TVOL
  • (c) Flickr
  • (c) Creative Commons
  • All rights reserved Creative Commons

En zo moet het niet:

Maak je werk open

  • Open = regel, gesloten = uitzondering
    • Is gesloten echt nodig?
    • Is open echt nadelig voor mijn werk?
  • Verzorg je metadata: maak het makkelijk voor anderen om attributie te geven of om je te citeren
  • Denk goed na voor je een CC (of andere) licentie toepast:
    • is het de juiste licentie voor wat je wil bereiken?
    • maar ook: ben je wel de rechthebbende?
  • Gebruik je PD werken? Maak dan je eigen werk ook zo open mogelijk
  • Maak je werk zichtbaar!

Samenvatting

  • (c) is niet aangepast aan de 'digital age'
    • licenties zijn een 'fix for a broken copyright system'
  • open als uitgangspunt, alleen gesloten indien echt nodig
  • citeer correct en laat anderen toe jou ook correct te citeren
  • The Commons is een kostbaar goed
    • maak er gebruik van!
    • help het PD groeien
    • steun organisaties die bijdragen aan het PD
    • claim geen auteursrechten op werken die in het publiek domein horen

This is an adaptation by Gwen Franck of

"Kitten playing with String" by Bilal Khan on Flickr (CC BY-SA)

This adaptation is available under a CC BY-SA license

Sharez ur workz pwease?

CreativeCommons #librarylab

By gwen

CreativeCommons #librarylab

  • 3,105