Władysław Szpilman

Urodził się 5 grudnia 1911 roku w Sosnowcu, zmarł 6 lipca 2000 roku w Warszawie. Jeden z najwybitniejszych współczesnych polskich kompozytorów. Słynny pianista Warszawy o żydowskim pochodzeniu. Rodzina szybko dostrzegała jego talent muzyczny. Pierwsze nauki pobierał w Konserwatorium im. Fryderyka Chopina w Warszawie pod kierunkiem Józefa Śmidowicza i Aleksandra Michałowskiego. Po uzyskaniu stypendium w 1931 roku wyjechał do Berlina, gdzie studiował pod okiem Artura Schnabla i Leonida Kreutzera oraz Franza Schrekera. W tym okresie powstała suita fortepianowa Życie Maszyn.
 

Władysław Szpilman po dwóch latach powrócił do Polski. Współpracował z Bronisławem Gimplem oraz otrzymał etat pianisty w Polskim Radiu. Tworzył coraz więcej utworów, z których większość stawała się hitami, jak np. „Kiedy kochasz się w dziewczynie” czy „Nie ma szczęścia bez miłości”. Sławę przyniosła mu też muzyka filmowa (Wrzos i Dr Murek). Szpilman grał recital utworów Chopina, kiedy Polskie Radio zamilkło z powodu bombardowania na warszawską elektrownię. Rodzina Szpilmanów trafiła do getta. Tam utrzymywano się z grania muzyki w kawiarniach. Szpilman uniknął wywozu do obozu zagłady w Treblince, dzięki pomocy policjanta. Cała jego rodzina zginęła.
 

Po ucieczce na aryjską stronę Warszawy ukrywał się w domach polskich artystów. Został sam po powstaniu warszawskim. Pomógł mu wtedy kapitan Wehrmachtu Wilm Hosenfeld, dostarczając żywność. W 1945 roku Polskie Radio ponownie zaczęło nadawać. Szpilman został dyrektorem działu muzycznego. Skomponował ponad 500 przebojów m.in. „Tych lat nie odda nikt” oraz „Nas zaczarować musiał deszcz”. Nieustannie tworzył też muzykę filmową i telewizyjną. Ponadto jest autorem sygnału do Polskiej Kroniki Filmowej. W 1963 roku w wyniku współpracy z Bronisławem Gimplą, Tadeuszem Wrońskim, Stefanem Kamasą i Aleksandrem Ciechańskim oraz także z Krzysztofem Jakowiczem, Igorem Iwanowem, Janem Tawroszewiczem, Krzysztofem Podejką powstał Kwintet Warszawski. Artyści koncertowali wspólnie na całym świecie dając ponad 2000 występów.
Na podstawie książki Władysława Szpilmana pt.„Pianista” Roman Polański wyreżyserował w 2002 roku film o tym samym tytule, z Adrianem Brody w roli głównej (nagrodzony Oscarem).

Wilhelm Hosenfeld

Wilhelm Hosenfeld urodził się 2 maja 1895 w Mackenzell, zmarł 13 sierpnia 1952 pod Stalingradem – kapitan Wehrmachtu, który stał się znany po ocaleniu od śmierci polskiego pianisty i kompozytora żydowskiego pochodzenia Władysława Szpilmana w czasie II wojny światowej. W czasie okupacji pomagał również innym Polakom i polskim Żydom. Wilm Hosenfeld podczas I wojny światowej walczył w piechocie niemieckiej i był kilkakrotnie ranny. W okresie międzywojennym pracował jako wiejski nauczyciel w Hesji, miał pięcioro dzieci. Hosenfeld był wierzącym katolikiem, a także członkiem NSDAP i SA.

W 2007 prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Hosenfelda Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Postać Hosenfelda została spopularyzowana dzięki wspomnieniom Władysława Szpilmana, „Pianista”, sfilmowanym następnie przez Romana Polańskiego. O pamięć dla Wilma Hosenfelda walczy też syn Władysława Szpilmana, Andrzej, który przez lata starał się, by jerozolimski Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu, Jad Waszem, przyznał mu miano Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. O przyznaniu Hosenfeldowi tego tytułu Instytut Jad Waszem poinformował oficjalnie 16 lutego 2009.4 grudnia 2011 na fasadzie domu przy al. Niepodległości 223 została odsłonięta tablica w językach polskim i angielskim upamiętniająca Władysława Szpilmana oraz pomoc, którą otrzymał on tutaj od Wilma Hosenfelda. W ceremonii odsłonięcia tablicy uczestniczyli m.in. córka Hosenfelda, Jorinde Hosenfeld- Krejci, oraz Andrzej Szpilman.

Wykonali:

PAWEŁ ŻMUDŹ

MICHAŁ SZTUKA