Cornelis Herman den Hertog
Waar gaan we het over hebben?
- Biografie
- De Nederlandsche Spraakkunst
- De deelen van den zin
- Invloed op grammatica
Biografie
-1846 geboren in Den Haag
-Onderwijzer
-1870 hoofdonderwijzer Haarlemmermeer
-1872 schoolhoofd Van der Palmschool in Amsterdam
-Onderwijs in ruimer verband
-Autodidact
-Onze Taal
Biografie
-Artikelen in Noord en Zuid
-Voorstudie van de Nederlandsche Spraakkunst
-De taalstudie der onderwijzers
-De politiek in
-Gestorven in Amsterdam
-Zoon verzorgde werk
Nederlandsche Spraakkunst (1892-1896)
Handleiding ten dienste van aanstaande (taal)onderwijzers
- Taal = product menselijk denken
- Inhoud geest bestaat uit beelden
- Heden, verleden en toekomst
- Zonder taal geen uitwisseling
Dialecten
- Onbewust werkende invloeden
- Sommige 'beschaafd'
- Drie groepen:
- Friesche
- Saksische
- Nederfrankische
Taalvaardigheid
- Schrijftaal en spreektaal
- Vaardigheid taal 2 factoren:
- Taalgevoel: input omgeving
- Taalbegrip: onderwijs en theorie
Taalbegrip
- Onderwijs in drie categorieën:
- Lexicologie
- Spraakkunst
- Stijlleer
- Aanpassing studieboeken
- Descriptief -> prescriptief
Zinsbeschouwing
Drie standpunten:
- Logica: K.F. Becker, Organism der Sprache
- Psychologisch-historisch: H. Paul, Principien der Sprachsgeschichte
- Morphologisch: Franz Kern, Deutsche Satzlehre
Geen van drie voorkeur, maar combinatie
- Vooral betekenis en vorm
De deelen van den zin
-Zes delen in een zin:
a. Gezegden.
b. Onderwerpen. c. Voorwerpen.
d. Bijvoeglijke bepalingen. e. Bijwoordelijke bepalingen.
f. Bepalingen van gesteldheid.
De deelen van den zin
-Eerste rang:
Gezegde
-Tweede rang:
Onderwerp/Voorwerp
-Derde rang:
Bijvoeglijke bepalingen/Bijwoordelijke bepalingen
Bepalingen van gesteldheid
De deelen van den zin
Zinsontleding:
- Alle delen van een zin worden beschreven.
- Alleen bepaalde zinsdelen worden benoemd en beschreven.
- Bij het benoemen van zinsdelen moet rekening worden gehouden met zowel de functie als de vorm.
Ge hebt nu al een halfuur daar alleen liggen mijmeren met uw hoofd buiten boord.
hebt liggen |
gezegde. |
mijmeren |
bep. van gesteldheid (1e soort) bij ge. |
alleen |
bijw. bep. van omstandigheid bij hebt gelegen (bijw.). |
met uw hoofd buiten boord |
bijw. bep. van omst. bij hebt gelegen. |
al 1) |
bijw. bep. van omst. bij hebt gelegen. |
Over Den Hertog wordt gezegd dat hij de “geestelijke vader van de zinsontleding zoals die nu nog wordt gepraktiseerd” is. Kun je je hierin vinden?
- Grote invloed
- Schakel continuïteit
- Einde traditie logische analyse
- Voorloper moderne grammatica
- Directe invloed schoolgrammatica
deck
By rickvangasteren
deck
- 22