Zajęcia przygotowujące do Olimpiady Przedsiębiorczości #1

Maksymilian Skica

Agenda

• Olimpiada Przedsiębiorczości - technikalia
• Jak się dobrze przygotować?
• Człowiek
• Pieniądz
  • Bogaci ludzie
  • Jak się robi $$$? 
    • Praca
    • Biznes
• Gospodarka
• Społeczna odpowiedzialność biznesu 

OP - etapy

• szkolny (test)
• okręgowy (test, sytuacyjne)
• centralny (test, elevator pitch, 1z10)

OP - jak wygląda test?

Ujemne punkty!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

80/20

Przydatne rzeczy

• https://olimpiada.edu.pl
• https://mfiles.pl
• https://pb.pl *
• Biblioteka WZ PWr

Plan działania

CZŁOWIEK

Piramida Maslowa

niższego rzędu: fizjologiczne i bezpieczeństwa

przynależność = afiliacja

Typy osobowości

Problematyka decyzji grupowych i ich podejmowanie

Inne problemy z decyzjami

• bariery kompetencyjne,
• bariery organizacyjne,
• bariery informacyjne.
•  
• Presja czasu
• Obowiązujące przepisy prawa
• Ograniczone środki finansowe
• Dostępne zasoby (materialne i niematerialne)
• Niepewność
• Ryzyko
   

Cele SMART (!!)

specific, measurable, attractive (lub w niektórych rozwinięciach: achievable), realistic (lub: relevant), time-bound

Finanse behawioralne

na dodatkowych slajdach

PIENIĄDZ

Barter

Funkcje pieniądza

• środek wymiany (płatniczy)
• środek tezauryzacji
• jednostka rachunkowa (miernik wartości)
• *płatności odroczonych

Jak inflacja wpływa na poszczególne funkcje?

Kursy walut

• deprecjacja
• aprecjacja PLN względem USD: PLN zyskuje na wartości

Typowe pytanie: kto zyska? kto straci?

Pooglądać sobie wykresy najważniejszych par walutowych: EUR/PLN, USD/PLN, CHF/PLN.

Inflacja

• deflacja - spadek poziomu cen w gospodarce
• inflacja pełzająca do 5% w skali roku
  inflacja krocząca od 5 do 10% rocznie
  megainflacja od 15 do 50% rocznie
  inflacja galopująca od 50 do 100% w skali roku
  hiperinflacja powyżej 100% w skali roku
• koncept koszyka dóbr
• cel inflacyjny: 2,5pp +-1%
• Kto ustala stopy procentowe? RPP
• Kto jest prezesem NBP? Adam Glapiński
• slumpflacja i stagflacja
• jastrzębie (polityka restrykcyjna = wysokie stopy) i gołębie (polityka ekspansywna = niskie stopy)

Stopy procentowe

stopa rezerwy obowiązkowej: 3,50%

te bez strzałek są mniej ważne: wystarczy wiedzieć, że na poziomie 5-6%

* wystarczy znać definicję referencyjnej i depozytowej (inne to temat na OWE)

Odsetki

• jeśli w umowie (kc) nie jest określona wysokość odsetek, obowiązują odsetki ustawowe: stopa referencyjna + 3,5 pp.
• jednak jeśli są określone w umowie, to nie mogą przekraczać odsetek maksymalnych: 2 * odsetki ustawowe
• gdy dochodzi do opóźnienia w płatności wynikającej z umowy (kc) i umowa nie określa wysokości odsetek, obowiązują odsetki ustawowe za opóźnienie: stopa referencyjna + 5,5 pp.
• jednak jeśli odsetki za opóźnienie są określone w umowie, to nie mogą przekraczać maksymalnych odsetek ustawowych za opóźnienie: 2 * odsetki ustawowe za opóźnienie

* na zajęciach chyba wspomniałem, że te odsetki mogą dotyczyć zaległości podatkowych, to nie jest prawda (dotyczą tylko umów z Kodeksu Cywilnego). Odsetki od zaległości podatkowych to (2 * stopa lombardowa) + 2pp.

Bogaci ludzie

Przejrzeć sobie profile kilku najbogatszych Polaków wg. rankingu Forbes: https://www.forbes.pl/100-najbogatszych-polska/2023

analogicznie na świecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_najbogatszych_ludzi_%C5%9Bwiata_magazynu_Forbes

Prezesi

• prezes NBP
• prezes KNF
• prezes UOKIK
• Minister Finansów

Sprawdzić.

Lokaty bankowe

• %
• podatek Belki (=podatek od zysków kapitałowych) 19%
• a'vista i nie a'vista
• kapitalizacja dzienna, miesięczna, roczna itd.
• policzymy sobie odsetki
• doczytać o lokatach strukturyzowanych

Inne metody lokowania nadwyżek finansowych

• fundusze inwestycyjne
• obligacje
• akcje
• itd.

Filary emerytalne w Polsce

• IKE
• IKZE
• PPK
• PPE
• OIPE

Formy zatrudnienia w Polsce

• umowa zlecenie c.
• umowa o dzieło c.
• umowa o pracę (okres wypowiedzenia poniżej)
• umowa agencyjna, kontrakt menedżerski

płaca minimalna: 3900 zł brutto == ~2900 zł netto == ok. 4700 zł koszt pracodawcy (od stycznia płaca min. 4242 zł brutto)

ulga dla młodych: do 26 rż. zwolnienie z PIT dochodów z pracy (UoP) i zlecenia (UoZ) ( + staży, praktyk)

2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy; 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy; 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata

PIT w Polsce

• netto a brutto
• 30000 zł -> kwota wolna od podatku
• 12% do 120 000 zł, powyżej: 32%
• podatek płaci się "od nadwyżki"
• od 1 mln zł dochodu danina solidarnościowa: 4%

Polski system podatkowy jest progresywny (stawka wzrasta wraz z dochodami).

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych (pot. inflacja)

• inflacja 2022 r/r: 14,4%
• inflacja 10.2023 msc/anal. msc. pop. roku: 6,6%

Czy jeśli zmniejsza się inflacja to spadają ceny dóbr? NIE - maleje tempo wzrostu cen, one dalej rosną!

Dane publikowane przez GUS.

Kluczowe miary rynku pracy

• zasób siły roboczej: osoby zatrudnione + bezrobotni (osoby poszukujące pracy, gotowe je podjąć)
• bierni zawodowo (wg BAEL): osoby 90+ lat; osoby 15-89 lat, które nie mają pracy ani jej aktualnie nie szukają
• wskaźnik aktywności zawodowej: zasób siły roboczej / ludność w wieku produkcyjnym
• bezrobocie rejestrowane: bezrobotni (zarejestrowani w urzędach pracy) / zasób siły roboczej
• bezrobocie rzeczywiste w Polsce GUS szacuje kwartalnie podczas Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) 

Rodzaje bezrobocia

Walka z bezrobociem

• aktywne - bezpośrednia pomoc bezrobotnym tak, aby przestali nimi być: szukanie im pracy, pomoc z założeniem DG
• pasywne - wspieranie bezrobotnych i ograniczanie ich liczby: dotacje, zasiłki, obniżanie wieku emerytalnego, skracanie czasu pracy 

Dane GUS

• bezrobocie rejestrowane: 5,0% (wrzesień 2023)
• Sprawdzić wysokość przeciętnego wynagrodzenia w Polsce ("Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw brutto w zł").

Biznes

Formy prowadzenia DG w Polsce

• * działalność nierejestrowana (sprawdzić limity)
• jednoosobowa działalność gospodarcza,
• spółki (next next slajd)

Ulga na start

Ulga nas start to zwolnienie z płacenia składek ZUS przez 6 pierwszych msc prowadzenia działalności. ZUS = ok. 1418 zł/msc

brak osobowości prawnej, brak zdolności prawnej, 2+ wspólników

5000 zł min. kapitał zakładowy

100k zł min. kapitał zakładowy

1 zł min. kapitał zakładowy

Spółka partnerska (!)

• adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, fizjoterapeuty, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego, tłumacza przysięgłego i psychologa

Rozkręcamy biznes...

• monopol, duopol, oligopol
• makrootoczenie (ceny energii, stopy procentowe, cła), mikrootoczenie (dostawcy, pośrednicy, konkurenci, klienci, my)
• bariery wejścia i wyjścia
• KCSy = kluczowe czynniki sukcesu
• franczyza

Zajęcia przygotowujące do Olimpiady Przedsiębiorczości #2

Maksymilian Skica

• biznesplan i jego elementy

• BATNA
• ubezpieczenia
• BNPL
• gwarancje bankowe do 100 000 EUR

Business Model Canvas

Matematyka biznesu

• koszty stałe, zmienne
• BEP: break even point

Matematyka biznesu - cd.

• IRR
• NPV

Finansowanie biznesu

Przygotować najważniejsze giełdy i ich indeksy.

* gpw (podstawowy + równoległy) wig20,  rynek regulowany ,rynek nieregulowany, liczba spółek, byki, newconnect
* podstawy analizy finansowej, wskaźniki EPS C/WK, C/Z, dywidenda (czy spółka musi? - nie)
* bony skarbowe, obligacje skarbowe, akcje

Podstawy rachunkowości

• aktywa i pasywa
• podstawy sprawozdania finansowego - aktywa wg, pasywa wg
• złota reguła bilansowa
• srebrna reguła bilansowa
• złota reguła finansowa

Finansowanie biznesu - kapitały wysokiego ryzyka

• private equity
• venture capital
• aniołowie biznesu

Marketing - podstawy

• 4P - product, price, place, promotion
• 7P + people, process, physical evidence
• 4C - customer value, cost, convinience, communication

Marketing - strategie

• dyferencjacji
• przywództwa kosztowego
• zintegrowana

Marketing - strategie cenowe

Doradztwo biznesowe

Analiza atrakcyjności sektora: 5 sił Portera

Macierz BCG

Zrównoważona karta wyników

PEST

Diagram Ishikawy

Jak jeszcze można zarządzać przedsiębiorstwem?

• benchmarking
• just in time
• total quality management

Cykl życia produktu

Blue ocean

Co jeszcze warto poczytać?

• rozpiętość kierowania
• struktury organizacyjne
• PKB a PNB, HDI
• strategie wrogiego przejęcia
• analiza cyklu życia produktu
• cła, subwencje, instumenty protekcjonizmu
• dobra komplementarne, substytucyjne

Które książki z literatury możnaby ew. przejrzeć?

plus chyba 16. edycja Olimpiady

Zajęcia przygotowujące do Olimpiady Przedsiębiorczości #3

Maksymilian Skica

ELEVATOR PITCH

Rachunkowość zrównoważona

standardy GRI, raportowania zintegrowanego, sprawozdawczości zgodnej z wytycznymi ONZ, projektu Carbon Disclosure Project, wytyczne dotyczące raportowania dotyczącego informacji ESG dla inwestorów (Model Guidance on Reporting ESG Information to Investors), wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, zasady EMAS, ISO 26000, Standard Informacji Niefinansowych, amerykańskie standardy SASB

Rozporządzenie SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation) -> pokazać przykład + kolory

Rozporządzenie CSRD -> pokazać przykład + kolory

Rekomendacje TCFD

Standardy GRI

UoR

Finansowanie sustainability-linked

motywacja do osiągania celów ESG

Porozumienie paryskie

POWODZENIA!!