Zrozumieć

Fake Newsy

Pawel Ngei alxd.org

Paweł Ngei

Kurs Zaawansowanego Debunkowania
https://youtu.be/bCXJA1MighQ

slides.com/pawelngei/
zrozumiec-fake-newsy-2022

reporterslab.org

getbadnews.com

Czym są Fake Newsy?

Źródło: Słownik Języka Polskiego PWN

fałszywe wiadomości, najczęściej rozpowszechniane przez tabloidy w celu wywołania sensacji, bądź zniesławienia kogoś
(najczęściej polityka)

Czy są groźne?

Source: TheOutline

Source: BBC

Source: CNN

Wybory w USA w 2016

Źródło: News18

od dawien dawna

Źródło: Frederick Burr Opper

każdy może uwierzyć w fake newsy

Mechanizmy społeczne

Bańka filtrująca

Źródło: elipariser

Komora echa

Źródło: CC-BY-SA tara hunt / Hugh Macleod

Efekt potwierdzenia

Źródło: Annika Brandow

Koszty utopione

Źródło: Annika Brandow

Efekt autorytetu

Źródło: freepik

(także "ekspert-celebryta")

Błędne skojarzenia

Źródło: TVTropes

Najczęstsze rodzaje Fake Newsów

Clickbait - fałszywe nagłówki

Źródło: v4Company

Trolle

Źródło: Carlos Ramirez

Fałszywe informacje

Źródło: NYTimes Fake News Article

Fałszywe cytaty

Źródło: Gizmodo

Fałszywe konteksty

Źródło: Washington Post

Źródło: NapalonyWikary @ Twitter

Śmierci celebrytów

Źródło: DailyMail

Deepfake'i

Source: szymekk.me

FactCheckerzy - sprawdzacze

Źródło: Demagog

Fałszywe oznaczenia

Media społecznościowe

Z Yeah so if you ever need info about anyone at Harvard

Z Just ask.

Z I have over 4,000 emails, pictures, addresses, Social Network      Services

 What? How'd you manage that one? F

Z People just submitted it. 

Z I don't know why. 

Z They "trust me" 

Z Dumb fucks.

Source: http://www.businessinsider.com/well-these-new-zuckerberg-ims-wont-help-facebooks-privacy-problems-2010-5

Mark Zuckerberg

Photo CC-BY-SA 3.0 Guillaume Paumier

jeżeli nie płacisz za jakąś usługę,
nie jesteś klientem, a sprzedawanym produktem

alxd
after blue_beetle

Źródło: Sheri Byrne-Haber

Pornografia oburzenia

Source: Rolf Dietrich Brecher

uwaga jako towar

Źródło: Quswar Abid

farmy treści

Source: 5 Minute Crafts

Zdjęcie CC-BY bookcatalog

microtargeting

guzik "podaj dalej"

Source: BuzzFeedNews

zakaz reklam politycznych

Źródło: Twitter

farmy trolli

Źródło: OCCRP

inne media społecznościowe

mastodon

 Źródło: What is Mastodon?

hypothes.is

Źródło: hypothes.is

pol.is

Źródło: pol.is blog

WT Social

Źródło: Mario Peshev

Jak sprawdzić czy coś jest fake newsem?

"Lateral reading"

Nie czytaj z góry na dół, ale dookoła tekstu

Czy to clickbait?

1

Czy strona jest wiarygodna?

2

mbanḳ

i inne homoglify

Wayback Machine

Źródło: Lifewire

Sprawdź autora
i datę

3

Sprawdź źródła

4

"cała fraza"

Sprawdź cytaty

5

Sprawdź komentarze

6

Wyszukiwanie
obrazem

7

Czy to troll?

8

Czy jestem uprzedzony/a?

9

Inne źródła i
fact-checkerzy

1. Clickbait
2. Strona
3. Autor i data
4. Źródła
5. Cytaty
6. Komentarze
7. Wyszukiwanie obrazem
8. Trolling
9. Moje własne uprzedzenia
10. Inne źródła i fact-checkerzy

Kurs Zaawansowanego Debunkowania
https://youtu.be/bCXJA1MighQ

slides.com/pawelngei/
zrozumiec-fake-newsy-2022

reporterslab.org

getbadnews.com